Kan gruplarının yalnızca kan bağışında değil, bazı sağlık risklerinde de belirleyici olabileceği uzun süredir biliniyordu. Son olarak, 2022 yılında yayımlanan ve dünya genelinde 48 farklı çalışmadan elde edilen verileri analiz eden geniş kapsamlı bir araştırma, bu konuda dikkat çekici sonuçlara ulaştı.
ABD merkezli Maryland Üniversitesi öncülüğünde yapılan çalışmada, 18 ila 59 yaş aralığında yaklaşık 17 bin erken dönem iskemik felç hastası ile 600 binden fazla sağlıklı bireyin genetik yapısı incelendi.
A GRUBU RİSKLİ, 0 GRUBU KORUYUCU ROLDE
Araştırmanın en dikkat çeken bulgularından biri, A kan grubuna sahip bireylerin 60 yaşından önce felç geçirme riskinin %16 oranında daha yüksek olması. Buna karşılık, O grubu bireylerde bu riskin %12 daha düşük olduğu tespit edildi. B grubu bireylerin ise her yaş grubunda yaklaşık %11 oranında daha fazla felç riski taşıdığı görüldü. AB grubuna ait veriler ise popülasyonlara göre değişiklik gösterdiği için daha net bir sonuç verilemedi.
Nörolog Dr. Steven Kittner, A grubuna ait bireylerde gözlemlenen bu yüksek riskin nedeninin tam olarak bilinmediğini, ancak pıhtılaşma sürecinde görev alan bazı kan proteinlerinin bu duruma yol açabileceğini belirtti.
PIHTILAŞMA MEKANİZMALARI VE YAŞ FAKTÖRÜ ÖNE ÇIKIYOR
Uzmanlar, A grubunu kodlayan genlerin pıhtı oluşumunu etkileyen biyolojik süreçlerle bağlantılı olabileceğini ifade ediyor. Bu durum, damar tıkanıklığına ve dolayısıyla felç riskinin artmasına neden olabiliyor. Öte yandan, bu genetik etki 60 yaş üstü bireylerde daha belirgin değil. Yaşlı bireylerde felçlerin daha çok damar sertliği (ateroskleroz) gibi farklı mekanizmalarla ortaya çıktığı düşünülüyor.
YAŞAM TARZI FAKTÖRLERİ DAHA ETKİLİ
Araştırmacılar, A grubundaki risk artışının istatistiksel olarak anlamlı ancak klinik açıdan mütevazı olduğunu vurguluyor. Dr. Kittner, bu bilginin A grubu bireylerin özel bir tarama sürecine alınmasını gerektirmediğini, asıl odaklanılması gerekenin yüksek tansiyon, şeker hastalığı, sigara kullanımı ve obezite gibi değiştirilebilir risk faktörleri olduğunu belirtiyor.
Çalışmaya katılan bireylerin çoğunluğu Avrupa, Kuzey Amerika, Japonya, Pakistan ve Avustralya’dan oluşurken, katılımcıların %65’ini Avrupalılar oluşturdu. Bilim insanları, gelecekte farklı etnik kökenleri içeren çalışmalarla bu ilişkilerin daha net bir şekilde ortaya konabileceğini ifade ediyor.
Sonuç olarak, A kan grubu, erken yaşta felç geçirme olasılığı açısından genetik bir risk işareti sunarken, O grubunun koruyucu etkisi dikkat çekiyor. Ancak uzmanlar, genetik yapıdan çok yaşam biçiminin felç riskinde daha belirleyici olduğunu hatırlatıyor.
KAYNAK: sozcu.com.tr
