CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ulusal Süt Konseyi’nin yeni çiğ süt fiyatı açıklamadan önce çiftçilere ve tüketicilere yönelik önemli uyarılarda bulundu. Gürer, süt üreticilerinin karşılaştığı mali güçlükleri ve tüketicilerin marketlerde yüksek fiyatlarla karşılaştığını vurguladı. Üreticinin en büyük sıkıntısının, artan maliyetlere karşı sütünü satabilme gücünü kaybetmek olduğuna dikkat çekti.
Üreticilerdeki Mali Baskı
Gürer, son beş yıl içinde süt ve çağ sütten mamul ürünlerin market raflarındaki fiyatlarının %600 ile %1200 oranında arttığını ifade etti. Bu artışlar karşısında, inek beslemekte olan çiftçilerin zor duruma düştüğünü belirtti. Üreticilerin, sütünü aracılara vermek zorunda kaldıklarını ve bu aracıların belirlediği fiyatlarla satış yapmanın maliyetlerini karşılamakta zorlandıklarını aktardı. Elde edilen gelirle çiftlikte ihtiyaç duyulan yem almanın bile imkansız hale geldiğini söyleyen Gürer, bir litre çiğ süt satıldığında karşılığında sadece 1,5 kilogram yem alınamadığı için çiftçilerin fazladan zarar ettiğini açıkladı.
Tüketici Fiyatlarında Şok Artış
Tüketicinin süt ve süt ürünlerine erişimindeki güçlük, market raflarındaki yüksek fiyatlardan kaynaklanıyor. 2020 Aralık ayında markette bir litre süt 7,5 lira iken, 2025 Aralık ayına gelindiğinde bu fiyatın 50 liraya fırladığını belirten Gürer, benzer bir artışın tereyağında da yaşandığını kaydetti. Tereyağının kilodaki alış fiyatı 40 liradan 360 liraya نکلirken, peynir fiyatlarının da aynı dönemde 50 liradan 680 liraya yükseldiğini ifade etti. Bu fiyat artışlarının yalnızca süt fiyatını değil, tüm süt ürünlerinin maliyetlerini etkilediğini belirten Gürer, tüketicilerin dar gelirli grupları başta olmak üzere, tüm kesimi olumsuz etkilediğini dile getirdi.
Devletin Rolü ve Destekleme Gereksinimi
Gürer, Ulusal Süt Konseyi'nin yeni çiğ süt fiyatının, süt inekçiliği yapan çiftçileri mutlu etmemesi durumunda inek satışlarının artacağını vurguladı. İktidarın süt inekçiliği yapanların yanında durması gerektiğinin altını çizen Gürer, mevcut durumun sürdürülebilir olmadığını ifade etti. Yem fiyatlarının düzenli olarak artarken çiğ süt fiyatlarının düşürülmesinin üreticilere büyük zararlar verdiğini açıkladı. Ayrıca, Jersey inek sütü gibi özel ürünlerin fiyatlarının daha yüksek tutulması, piyasa dengesizliğine yol açtığını belirtti. Bu noktada, önlemlerin alınması ve süt üretiminin desteklenmesi gerektiği vurgusu yaptı.
Hastalıklar ve Üretimde Düşüş
Pazar yerlerinde yaşanan sorunların yanı sıra, şap hastalığı gibi durumların da süt verimini olumsuz etkilediğini ifade eden Gürer, üretim kadrosunun zayıfladığını ve ahırların boşaltılmaya başlandığını ekledi. Bu durum, süt ürünlerinde meydana gelen fiyat artışının yanı sıra, üreticilerin kan kaybı yaşamasına yol açıyor. Ekonomik baskılara ek olarak, hastalıklar nedeniyle süt veriminde ciddi düşüşler gözlemleniyor. Türkiye’de 6,5 milyon civarında süt ineği bulunurken, Avrupa ülkelerinde daha az hayvan sayısı ile daha fazla süt üretimi gerçekleştirdikleri belirtiliyor.
Ulusal Süt Konseyi'nin Önemi
Gürer, Ulusal Süt Konseyi'nin çiğ süt referans fiyatlarını üç aylık periyotlarla açıklaması gerektiğini belirtti. Bu fiyatların güncellenmesi gerektiğini vurgulayan Gürer, üreticilere yönelik desteklerin artırılması gerektiği konusunda ısrarcı oldu. Yem ve mazot gibi girdi maliyetlerine yönelik sübvansiyonların gerekliliğine dikkat çekti. Ayrıca, yerli yem üretiminin artırılması ve dışa bağımlılığın azaltılması gerektiğini ifade etti. Sütün ve süt ürünlerinin fiyatlarındaki artışın hem üreticiyi hem de tüketiciyi zor duruma soktuğu konusunda ısrarcı olan Gürer, yerli üreticilerin desteklenmesi gerektiğini savundu.
