Günlük hayat içerisinde bağırsaklarınızı ve kalbinizi düşündüğünüz gibi beyin sağlığını da düşünüyor musunuz? Çoğu insan kalp, böbrek fonksiyonuna ve genel vücut problemlerine dikkat ediyor ancak en önemli organlardan biri olan beynini unutuyor.
Oysa insan beyni düşünceleri, duyguları ve eylemleri kontrol ettiği bilinen olağanüstü organlardan biri. Bu nedenle beyin sağlığını korumak da aynı derecede önemli. Ancak ne yazık ki sağlıksız yiyecekler yiyerek, hareketsiz bir yaşam tarzı takip ederek, kronik strese maruz kalarak beyin sağlığımızı ve bilişsel işlevimizi etkileyebiliyoruz. Bu faktörler aynı zamanda erken beyin yaşlanmasına da katkıda bulunuyor.
Uzmanlara göre beyni korumak için 5 günlük rutine dikkat etmek gerekiyor.
Günlük telaş biraz strese neden olabilir ancak stres uzun süre devam ederse sorun yaratabilir. Kronik stres beyin sağlığına yönelik en önemli tehditlerden biri. Stresli hissettiğimizde vücudumuz, fazla üretildiğinde beyin sağlığına zarar verebilecek bir hormon olan kortizol salgılıyor. Yüksek kortizol seviyelerine uzun süre maruz kalmak beyinde, özellikle de hafıza ve öğrenme için hayati önem taşıyan hipokampusta yapısal değişikliklere yol açabiliyor. Ayrıca yeni nöronların büyümesini de bozabiliyor. Bu nedenle sağlıklı beyin sağlığını geliştirmek için stresi azaltmak önemli. Bunu yapmak için meditasyon, derin nefes egzersizleri veya yoga gibi rahatlama tekniklerini günlük rutininize dahil edebilirsiniz.
Sadece birkaç saat uyumaya zaman ayıran kişiler beyin sağlıklarını tamamen ihmal edebilir. Uyku, vücudun genel işleyişi için çok önemli ve beyninizi sağlıklı tutmak için iyi bir gece uykusu gerekiyor. Vücudunuzun kendini onarabileceği ve onarım için daha az zaman ayıracağı zaman. Gecelik en az 7-9 saat kaliteli uykuyu hedefleyin. Uykuyu kolaylaştıran bir ortam yaratın, düzenli bir uyku programı oluşturun ve yatmadan önce kafein ve ekran süresini sınırlayın.
Beyin sağlığınız yediklerinizden doğrudan etkilenir; bu nedenle diyetiniz şekerli, işlenmiş gıdalarla doluysa beyin hücrelerinize zarar verebilecek iltihaplanmalara yol açabilir. Omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar ve vitaminler gibi temel besin maddelerinden yoksun bir beslenme, bilişsel işlevleri bozabilir. Bu nedenle meyveler, sebzeler, tam tahıllar, yağsız proteinler ve sağlıklı yağlar açısından zengin olan dengeli bir beslenmeyi sürdürün. Yağlı balık, kuruyemiş ve meyveler gibi beyni güçlendiren yiyecekleri öğünlerinize ekleyin.
Sürekli fiziksel hareketsizlik kişinin vücudunu, özellikle de beynini etkiler. Düzenli egzersiz beyne giden kan akışını arttırır, ruh halini ve bilişsel işlevi geliştiren nörokimyasalların salınmasını teşvik eder. Tersine, hareketsiz bir yaşam tarzı bilişsel gerilemeye ve daha yüksek nörodejeneratif hastalık riskine yol açabilir. Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta aerobik egzersiz yapmayı hedefleyin. Hızlı yürüyüş, koşu veya dans gibi aktivitelerin beyin sağlığı üzerinde olumlu etkisi olabilir.
Alkol tüketimi ve uyuşturucu kullanımı beyin sağlığı açısından ciddi sonuçlar doğurabilir. Alkol beyin dokusuna zarar verebilir, hafızayı tehlikeye atabilir ve alkol kullanımının neden olduğu demans gibi hastalıklara yol açabilir. Uyuşturucuların da beyin kimyasını değiştirme, bağımlılığa neden olma ve bilişsel işlevleri bozma potansiyeli var.