Siirt, tarihi zenginlikleri ve kültürel mirasıyla büyüleyici bir şehir olarak öne çıkıyor. Ancak, birçok kişinin merak ettiği önemli sorulardan biri Siirt adının nereden geldiği. Siirt'in geçmişi, adının kaynağını keşfetmeye davet ediyor bizi. Aynı zamanda, bu şehrin tarih sahnesindeki eski isimlerine dair de ilginç bilgiler bulunuyor. Siirt adı nereden geliyor? ve Siirt'in eski adı nedir? İşte Siirt'in adıyla ilgili merak edilen detaylar ve bu şehrin zaman içindeki farklı isimleriyle ilgili ilginç ayrıntılar...
Siirt adı, kökeninin Sami Dili'ne dayandığı iddia edilmektedir. Keldani Dili'nden türemiş olabileceği gibi, bazı kaynaklara göre ise kent anlamına gelen "Keert" (Kaa’rat) sözcüğünden geldiği belirtilmektedir. Tarih boyunca Esart, Sairt, Siirt, Siird gibi farklı biçimlerde kullanılan bu isim, Süryanice'de Se’erd (yerel ağızla Sert) olarak anılmıştır. XIX. yüzyılda ise Sert, Seerd, Sört, Sairt şekillerinde ifade edilmiş, günümüzde ise Siirt adıyla bilinir hale gelmiştir.
Farklı kaynaklarda Siirt isminin "üç yer" anlamına gelen "Seert"ten geldiği ifade edilmektedir. Siirt adının kökeni konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır. Kadri PERK'in Cenup Doğu Anadolu Tarihi'nde Siirt'in, Sert'in, Tigra'nın, Mosert'in; Hüseyin CAHİT Tarihi'nde Serad'ın; Şemsettin SAMİ'nin Kamus'unda Tiğrakert'in olarak geçtiği belirtilmektedir. Bugünkü Siirt, eski Siirt'in tepelerine kurulmuş olması nedeniyle yukarıda geçen "Sırt" kelimesi, coğrafi ve kelime kökeni açısından daha uygun görülmektedir.
Cumhuriyet döneminde il statüsü kazanan Siirt, 1924'te Beytüşşebap'ın; 1926'da Beşiri ve Sason'un katılmasıyla genişlemiştir. Ancak Beytüşşebap, 1936'da Hakkâri'ye bağlanmıştır. 1938'de Garzan (bugünkü Yanarsu) ilçesinin merkezi Mısrıç'a (şu anki Kurtalan) taşınmış ve aynı ilçeye bağlı Baykan bucaklığı ilçe olmuştur. Aynı yıl Sason'a bağlı Hazo bucaklığı, Kozluk adıyla ilçe yapılmıştır. 1943'te Garzan ilçesinin ve merkezinin adı Kurtalan olarak değiştirilmiştir. 1957'de Beşiri'nin bucak olan İluh, Batman adıyla ilçe olmuştur. 1962'de Pervari ilçesinin Müküs bucaklığı, Van'ın Gevaş ilçesine bağlanmıştır. 1990 yılında Siirt'in Batman, Beşiri, Kozluk ve Sason ilçeleri, yeni kurulan Batman iline bağlanmıştır. Aynı yıl Siirt'in Şırnak ilçesiyle, Eruh'tan ayrılarak ilçe olan Güçlükonak beldesi, yeni kurulan Şırnak iline bağlanmış; Merkez ilçeye bağlı Tillo bucaklığı ise Aydınlar adıyla ilçe statüsü kazanmıştır.
