Gizem ÇORLU-Canberk ÖZTÜRK/ANKARA, (DHA)- ANKARA Üniversitesi, halk arasında 'kara elmas' olarak bilenen trüf mantarının Türkiye haritasının çıkarılması için çalışma başlattı. Çalışmada, Ticaret Bakanlığı ile yapılan iş birliği kapsamında Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü'ne bağlı Köpek Eğitim Merkezi'nde özel eğitilen köpekler kullanılıyor.

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, yer altında yetişen ve gözle görülmesi mümkün olmayan, dünyanın en pahalı mantarı olarak bilinen trüf mantarının Türkiye haritasını çıkaracak. Çalışmada, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü'ne bağlı Köpek Eğitim Merkezi’nde eğitilen köpeklerin kullanılması için Ticaret Bakanlığı ile iş birliği protokolü imzalandı. Protokol kapsamında ilk etapta keskin koku alma özelliği ve sahibine bağlılığı ile bilinen 'Lagotta ramagnolo' cinsi 3 köpek özel olarak eğitildi. Eğitim süreçleri tamamlanan köpekler, üniversitenin projesi kapsamında arazide trüf mantarı aramaya başladı. Soğuğa dayanıklı ve antialerjik tüylere sahip olmaları nedeniyle de tercih edilen köpeklerin katılımıyla yürütülecek çalışmada trüf mantarının Türkiye haritası çıkarılacak. Proje kapsamında ayrıca trüf mantarının gen dizilimine bakılacak, hangi bölgede hangi tür trüf mantarının yetiştiği tespit edilecek. Proje ile ekonomik değeri yüksek olan trüf mantarının toprak altından çıkarılıp, Avrupa'da pazarlanması hedefleniyor.

'AVRUPA PAZARINA KATABİLECEĞİZ'

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Ilgaz Akata, trüf mantarının doğru teşhis edilmesinin oldukça önemli olduğunu belirterek, "İmzalanan protokolle ilk olarak birçok çeşidi olan trüf mantarlarının morfolojik özellikleri ve gen dizilerine bakarak teşhis etmeyi hedefliyoruz. Ayrıca bir 'Trüf Mantarı Türkiye Haritası' çıkarmak için çalışıyoruz. Böylece biyoçeşitlilik ve ekonomik açıdan büyük bir kaynak olan trüf mantarının ülkemizde bulunduğu alanları işaretleyebilecek ve ekonomik değer açısından büyük bir pazar olan Avrupa pazarına katabileceğiz. Ülkemizde pek çok yerde bulunan bu mantarlar bulundukları ağaçların gelişimlerine yardımcı oluyorlar. Ancak bulunan her trüf mantarının türü ve değerleri farklı ve yanlış toplanırsa da ağacın köklerine zarar veriliyor ve bir daha trüf mantarı uzun yıllar çıkmıyor. Türkiye bu açıdan zengin, uzun vadede insanları eğitip istihdam sağlamağı hedefliyoruz" dedi.

'TRÜF BULAN KÖPEKLER EĞİTTİK'

Ticaret Bakanlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü Köpek Eğitim Merkezi Amiri Ebubekir Çiftçi, merkezde eğitilen köpeklerin branşlarını çay, tütün, narkotik, patlayıcı mühimmat olarak belirlediklerini söyleyerek, mantar köpeklerinin daha önce çalıştıkları bir branş olmadığını söyledi. Çiftçi, mantar köpeklerini Ankara Üniversitesi'nden gelen talep üzerine yapılan ortak bir protokol kapsamında eğitmeye başladıklarını söyleyerek, "Trüf mantarı insanın gözle bulabileceği bir mantar türü değil. Bazı ağaç türleri, özellikle meşe ağaçları, kestane ve bazı çam türlerinde bulunabilen ve yerin 5 ile 20 santim arası derinlikte bulunan mantar türleridir. İnsanların bunu tespit etmesi mümkün değil. Bunu doğada bazı canlı hayvanlar bulmakta. Özellikle domuzlar ve köpekler. Domuzların eğitilebilirlik seviyeleri düşük olduğu için köpekler tercih ediliyor. Ankara Üniversitesi de bu konuda bizden yardım talep etti. Biz de bu çağrıya sessiz kalmadık. Onlar için trüf bulan köpekleri eğittik" dedi.

Çiftçi, şu anda 3 köpeği bu konuda eğittiklerini belirterek, "3 'Lagotta ramagnolo' cinsi köpeğimiz üniversiteyle beraber yaptığımız çalışmalar neticesinde bol bol trüf bularak gerekli bilimsel çalışmaların yapılmasına katkı vermekteler. Bunun dışında biz Ticaret Bakanlığı olarak trüf mantarının ticari değerini de göz önüne alarak bu projeye katılmış bulunmaktayız. Ülkemizde trüf mantarlarının kıymeti tam olarak bilinmemektedir. Mantarların ticari değeri yüksek, gastronomide kullanılıyor. Besin değerleri de yüksek olması nedeniyle özellikle Avrupa ülkelerinde sıkça tercih edilen bir besin türü. Biz de Ticaret Bakanlığı olarak vatandaşlarımızın bu mantar türünü bulup, köpekleriyle beraber bulup, ekonomimize kazandırmak adına bu girmiş bulunmaktayız” dedi. (DHA)

FOTOĞRAFLI