Kent merkezine 45 kilometre mesafedeki Bayraktar köyünde, Çoruh Vadisi'ne bakan tepenin üzerine ressam ve akademisyen Prof. Dr. Hüsamettin Koçan tarafından kurulan Baksı Müzesi, 2010'da kapılarını sanatseverlere açtı.
2014 Avrupa Konseyi Müze Ödülü'ne ve aynı yıl TBMM Onur Ödülü'ne layık görülen müze, geleneksel kültürü koruyarak gelecek kuşaklara aktarmak için araştırmalar yaparken sıra dışı sergileriyle de yurt içi ve yurt dışında adından söz ettiriyor.
İş insanı Kenan Yavuz da 2013'te, doğup büyüdüğü Demirözü ilçesine bağlı Beşpınar köyünde kültürevi kurdu. 6 yıl kültürevi olarak hizmet veren mekan, 2019'da "resmi özel müze" statüsü kazandı.
2021'de Avrupa Müze Forumunca her yıl düzenlenen "Avrupa Yılın Müzesi Ödülleri" yarışmasında "2021 Silletto Ödülü" kazanan müze, ayrıca deneyim turizminde özgün örnekler ortaya koyması dolayısıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı 2022 Özel Ödülü'ne layık görüldü.
TÜİK'in Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2023 sonuçlarına göre nüfusu 86 bin 47 olan Bayburt'un tanıtımına katkı sunan iki müze, sezonun başladığı 1 Mayıs'tan 15 Ekim'e kadar yaklaşık 90 bin ziyaretçiyi ağırladı.
Prof. Dr. Hüsamettin Koçan: Bayburt artık bir kültür kenti
Baksı Müzesi kurucusu Prof. Dr. Koçan, AA muhabirine, bu yıl yaptıkları etkinliklerle Türkiye ve dünyadan önemli sanatçıları müzede ağırladıklarını söyledi.
Özellikle "Ütopya Atölyeleri" kapsamında düzenlenen eğitimlerde müzede olağanüstü bir ders ortamı oluştuğunu belirten Koçan, "Gel Zaman, Git Zaman" adlı sergisi ve "Nehir Üzerinde Buluşmalar" adlı programın da yoğun ilgi gördüğünü anlattı.
Koçan, kendileri açısından son derece önemli bir yıl olduğunu ifade ederek, "Bayburt açısından da çok önemli buluyorum çünkü bunlar uluslararası medyaya, Türkiye'deki medya birimlerine de yansıyor. Bayburt artık bir kültür kenti oldu. Biz ve Kenan Yavuz Etnografya Müzesi entelektüel insanları buraya çağırıyoruz. İstanbul'da bir kültür kenti, müzeler kenti olarak Bayburt biliniyor. Bayburt'un çok önemli bir geleceği olduğunu düşünüyorum." dedi.
Müzede gelecek sezonun da şimdiden dolduğuna işaret eden Koçan, şöyle devam etti:
"Kasımda kapatıyoruz çünkü restorasyon meselelerimiz var. Ama kasım için bayağı yoğun talep var. Kenan beyin orası açıksa oraya göndereceğiz. Yani bir canlılık var, bir yönelme, bir umut var. Ama o yönelmeyi, umudu çok daha uzmanlık esasına göre yönetmek lazım, diye düşünüyorum. Önümüzdeki sene amfi tiyatroda açık hava sineması başlatacağız yani vizyona girmemiş filmler orada oynayacak. Bunlar halkın daha çok ilgisini çekiyor. Onun için de konserleri çoğaltacağız, açık hava sinemasını yapacağız ve daha da artacak."
Sezon kapanmadan 40 bin civarında ziyaretçi ağırladıklarını belirten Koçan, turistlerin yanı sıra çevre illerden özellikle üniversite öğrencilerinin müzeyi ziyaret ettiğini ve onların müzeye yakın olmak istediklerini aktardı.
Koçan, müzeyi, "Gelecek kuşağı yetiştirme merkezi" olarak gördüğünü dile getirerek, "Benim ilk hayalim, şimdi 100 bin olmamız lazımdı. Bu da olacak. 78 yaşına geldim, zamanım azaldı diye düşünüyorum ama kışın burada çalışacağım, üreteceğim yani üretmemiz lazım. Bunun için zamana ihtiyacımız var. Bütün mesele iyi niyetli karar verip, 'odur, budur' demeden doğamızı, kültürümüzü koruyalım ve gelecek için umut yaratalım." diye konuştu.
Kenan Yavuz: Türkiye'nin her tarafından turlarla müzeye gelenler var
Kenan Yavuz Etnografya Müzesi'nin kurucusu Kenan Yavuz da Türkiye'deki sürdürülebilir turizm anlayışına kültür ve deneyim turizmi bakış açısını kazandıran çok özgün bir müze olduklarını söyledi.
Bu anlamda çok büyük bir misyon icra ettiklerine inandığının altını çizen Yavuz, şu değerlendirmede bulundu:
"Anadolu'nun her köşesindeki güzellikleri ortaya koyabilmek ve kendi özümüzle, estetik anlayışımızla, kültürümüzle, edebiyatımızla yaşam biçimimizle tüm bu güzellikleri görünür kılmamız gerekiyor. Bu yıl on binlerce ziyaretçiyi burada ağırladık ama bunun ötesinde ziyaretçi sayısı kadar önemli olan kültür, deneyim turizminin değer kazanması ve harekete geçmesi için çok önemli turlar almaya başladık."
Yavuz, Türkiye'nin her tarafından turlarla müzeye gelenler olduğunu ifade ederek, "Onlarla beraber buradaki güzellikleri paylaşıyoruz. Henüz sezon tamamlanmamasına rağmen 50 bin ziyaretçiye ulaşmış vaziyetteyiz. Özellikle sonbaharda üniversite, lise ve ilköğretim okullarının yoğun ilgisiyle karşı karşıya kalıyoruz. Sezon sonuna kadar bu sayının daha da artmasını bekliyorum." dedi.
