Erzurum, sadece muazzam doğal güzellikleri ve tarihi zenginlikleri ile değil, aynı zamanda eski adıyla da büyüleyici bir şehirdir. Peki, Erzurum adı nereden geliyor? ve Erzurum'un eski adı nedir? Şehirlerin adlarının değişimi, zamanla yaşanan olaylara, kültürel etkileşimlere ve hatta coğrafi özelliklere bağlı olarak gerçekleşir. Erzurum da bu kapsamda büyüleyici bir hikayeye sahiptir. Bu yazıda, Erzurum'un eski adının peşinden giderek, bu şehrin tarihine dair sırları keşfedeceğiz. İşte detaylar...
Erzurum, Roma'nın 395 yılındaki bölünmesiyle Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine geçti. Bu dönemde, Bizanslılar ile Sasaniler arasında birçok kez el değiştiren şehir, tarihi boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yaptı.
Karadeniz'in kuzeyindeki Hun Devleti'nin 295-398 yılları arasında gerçekleştirdiği istila, Anadolu'ya ilk Türk girişini müjdeledi. Bu dönemde Erzurum'un konumunda, Karin ve Erzen adında iki şehir bulunmaktaydı.
Erzurum'u Bizans İmparatorluğu'na kazandıran II. Theodosius'un doğudaki generali Anatolius, 412-415 yılları arasında stratejik bir konumda bulunan Karin'i güçlendirdi ve şehrin adını "Theodosiopolis" olarak değiştirdi.
638 yılında, İslam ordusunun Erzurum'u fethetmesiyle şehir, İslam egemenliğine girdi. Ancak, Arapların tam anlamıyla yerleşmeleri mümkün olmadı. Erzurum, 949 yılına kadar Bizans ve Müslüman Araplar arasında birçok kez el değiştirdi.
Ermeniler, şehre Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius'un adını taşıyan "Theodosiopolis" derken, Araplar şehri Kālîkalâ olarak adlandırıyorlardı. Türkler ise 11. yüzyıldan sonra Theodosiopolis için "Erzen" adını kullanmış, bu isim zamanla bugünkü "Erzurum" halini almıştır.
Hudûd el-âlem kitabına göre, Erzurum, müstahkem bir kale ile çevriliydi ve her yönden gelen gazilerin nöbet tutarak şehri korudukları, aynı zamanda şehirde yoğun bir tüccar faaliyetinin olduğu belirtilmektedir.