Beril SÖNMEZ, (DHA) – Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye-Romanya-Polonya Üçlü İşbirliği Dışişleri Bakanları toplantısı için geldiği Polonya’nın başkenti Varşova’da Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski ve Romanya Dışişleri Bakanı Luminita Odobescu ile ortak basın toplantısı düzenledi.

Bakan Fidan basın toplantısında şu açıklamalarda bulundu;

“Gerçekten iyi bir formatta, verimli bir görüşme trafiği gerçekleştirmiş olduk. Bugünkü toplantılarımızda önümüzdeki ay Washington'da yapılacak olan NATO zirvesiyle ilgili hazırlıklarımızı ele aldık. NATO'ya mücavir bölgedeki güvenlik sınamaları karşısında ülkelerimiz arasındaki ilişkileri geliştirmemiz gerektiği aşikardır. Bu hususta neler yapabileceğimizi görüştük. NATO zirvesine ilişkin ülkemizin önceliklerinin ve beklentilerinin neler olduğunu Sayın Sikorski ve Sayın Odobescu ile ayrıntısıyla anlatma imkanım, görüşme imkanım oldu.

NATO

Değerli mevkidaşlarıma, Vilnius Zirvesi’nde alınan kararların uygulanmasının ve takip edilmesinin önemini vurguladım. Bildiğiniz gibi, müttefikler arasında özellikle savunma sanayi alanında yaptırım, kısıtlama ve engellemelerin tamamıyla kalkması gerekmekte. İttifak üyesi ülkelerin birbirlerine yaptırım uygulaması, müttefiklik ruhuyla bağdaşmıyor. Bunu da zaten her vesileyle vurguluyoruz. Bu çerçevede Vilnius'ta verilen taahhütlerin yerine getirmesini de bekliyoruz. Yaptırımlar ve kısıtlamalar sadece buna maruz kalan müttefik ülkeyi etkilemiyor. Bu anomali esasen NATO'nun caydırıcılığını ve savunma kapasitesini de azaltıyor.

Değerli arkadaşlar, bugünkü görüşmelerimizde terörizmle mücadele konusunu da ele aldık. Bu hususta NATO'nun somut adımlar atmasını bekliyoruz. Türkiye terörle mücadelede yıllardır çok ağır bedeller ödemektedir. Bu mücadelede müttefiklerimizin kayıtsız şartsız bizim yanımızda olmalarını beklemek en doğal hakkımızdır. Zira müttefiklik terörle mücadele gibi son derece hassas bir konuda tüm üyelerin birbiriyle azami dayanışma içinde olmasını gerekli kılmaktadır. Terörle mücadele konusunda verilmiş olan sözlerin, Washington'daki zirveye kadar tamamlanması gerektiğini bir kez daha vurguladık.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI

Değerli Mevkidaşlarımla, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaştaki son durumu da bütün ayrıntısıyla masaya yatırdık. Bildiğiniz gibi Türkiye olarak biz tüm çatışmalarda, tüm savaşlarda diplomasi ve müzakere seçeneğine de öncelik verilmesinden yanayız. Bu yaklaşımımızı Ukrayna konusunda da sürdürmekteyiz. Diplomasi seçeneği Ukrayna'da devam eden savaşta bir kenara itilmemelidir. Ayrıca Montrö Boğazlar Sözleşmesi bölgedeki gerilimin artmasını engellemekte önemli bir rol oynamaktadır. İstikrarı koruyan bu sözleşmeyi lafzı ve ruhuyla, tarafsız bir biçimde ve titizlikle uygulamayı sürdürüyoruz ve sürdüreceğiz. Değerli arkadaşlar, Avrupa'nın savunma ve güvenliğin etkin şekilde sağlanması konusunda NATO en önemli aktördür. NATO'nun bu öncü ve asli rolünü zayıflatabilecek girişimlerden uzak durulması gerekiyor. Bu yöndeki bazı teşebbüslerin bizi rahatsız ettiğini bugün değerli meslektaşlarımla paylaştım. Avrupa'daki diğer uluslararası örgütlerin çatısı altında vücut bulabilecek girişimlerin transatlantik güvenliğine zarar verebileceğine dikkat çektim.

GAZZE

Değerli basın mensupları, Gazze'de halen devam eden insani felaketle görüştüğümüz konular arasındaydı. Aylardır süren katliam, küresel güvenlik açısından da artık ciddi bir tehdittir ve bu tehditin varlığı bütün ilgili aktörler tarafından da paylaşılmaktadır. Gazze'deki katliam her an için bölgesel bir savaşı tetiklemek potansiyeline sahiptir. İsrail'e karşı şartsızlığa destek veren ülkeler, vakit çok geç olmadan bu tutumlarını gözden geçirmelidirler. İsrail, kendi güvenliğini sağlama adı altında tüm dünyanın gözü önünde Gazze'leri katlediyor. Milyonlarca insanı yerinden ediyor. Bu vahşete seyirci kalan bir anlayışla, Filistinlilerin güvenliğini zerre kadar umursamayan bir anlayışla ilerleme kaydetmek imkansızdır. Gazze'deki bu insanlık dramını son bulması için bir an önce kalıcı ateşkesin sağlanması, tarafların masaya oturmaları gerekiyor. İsrailli esirlerin ve Filistinli tutuklarının serbest bırakılması gerekiyor. Yerlerinden edilmiş Filistinlilerin evlerine dönmelerinin sağlanmaları gerekiyor. İsrail'in işgal ettiği topraklardan geri çekilmesi, ayrıca Gazze'nin yeniden imar için kolların sıvanması gerekiyor. Gazze'deki krizin kalıcı barış için bir fırsata çevrilmesinin mümkün olabileceğine inanıyoruz. İsrail'i uluslararası kamuoyunun çağrılarına kulak vererek sürece olumlu yaklaşmaya davet ediyoruz.

POLONYA TİCARİ İLİŞKİLER

Değerli arkadaşlar, güçlü buluşma vesilesiyle ve arkadaşlarımla ikili ilişkilerimizi ele almak imkanımız oldu. Sayın Sikorski ile yaptığım görüşmede ilişkilerimizi daha da güçlendirmek için atabileceğimiz müşterek adımları konuştuk. İkili ticaret hacmimiz geçen yıl belirlediğimiz hedefinde ötesine geçerek 13 milyar dolara ulaşmış durumda. NATO müttefikleri olarak savunma sanayi alanındaki iş birliğimizi somut projelerle daha da güçlendirmek konusunda kararlıyız.

AVRUPA BİRLİĞİ

Polonya 2025 yılının ilk yarısında Avrupa Birliği dönem başkanlığını üstlenecek. Polonya'nın dönem başkanlığında ülkemizin, Avrupa Birliği sürecinin canlanmasında ve ilerletilmesinde önemli adımlar atılmasını ümit ediyoruz.

ROMANYA TİCARİ İLİŞKİLER

Romanya ile ilişkilerimiz tıpkı Polonya gibi stratejik ortaklık seviyesindedir. Geçen ay yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyi toplantısında ilişkileri daha da güçlendirme kararlılığımızı teyit ettik. Son iki yılda üst üste 10 milyar dolar seviyesini aşan ticaret hacmimizi önümüzdeki yıl 15 milyar dolara yükseltmeyi hedefliyoruz. Savunma ve askeri işbirliğimiz, Romanya ile ilişkilerimizin önemli bir boyutunu teşkil ediyor. Karadeniz'e sürüklenen mayınlar ülkelerimiz için büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu tehdide karşı NATO Vilnius Zirvesi’ndeki taahhütlerimiz doğrultusunda ülkemizin öncülüğünde Romanya ve Bulgaristan'ın katılımıyla Karadeniz'le mayına karşı tedbirleri görev grubu oluşturulmuş durumda.”