TÜİK, 2022 yılına ilişkin girişimcilik ve iş demografisi istatistiklerini açıkladı. Buna göre; 2022 yılında girişimlerin doğum oranı yüzde 16,1'e yükselirken, istihdam payı yüzde 5,5'e düştü. Doğan girişimler incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek payı yüzde 35,5 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Bu sektörü yüzde 14,9 ile ulaştırma ve depolama ve yüzde 12,1 ile imalat sektörleri takip etti. İllere göre; 2022 doğan girişimlerden en yüksek payı yüzde 26,8 ile İstanbul aldı. İstanbul'u sırasıyla yüzde 7,4 ile Ankara ve yüzde 6,2 ile İzmir takip etti.
GİRİŞİMLERİN 2020 YILINDA ÖLÜM ORANI YÜZDE 9,6 OLDU
Girişimlerin 2020 yılında ölüm oranı yüzde 9,6 oldu. Ölen girişimlerin istihdamdaki payı yüzde 3,6 olarak gerçekleşti. Ölen girişimler incelendiğinde, 2020 yılında en yüksek payı yüzde 33,9 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Bu sektörü sırasıyla yüzde 12,5 ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri ile yüzde 11,8 ile ulaştırma ve depolama sektörleri takip etti. İllere göre; 2020 yılında ölen girişimlerden en yüksek payı yüzde 27,3 ile İstanbul aldı. İstanbul'u sırasıyla yüzde 7,5 ile Ankara ve yüzde 6,6 ile İzmir takip etti.
CEYLAN GİRİŞİMLER ORANI YÜZDE 2,4
Girişimlerden 2021 yılında doğanların yüzde 75,3'ü 2022 yılında hayatta kaldı. Girişimlerin 2020 yılında 1 yıllık hayatta kalma oranı yüzde 84,1, 2 yıllık hayatta kalma oranı yüzde 68,2 olarak gerçekleşti. İstihdama göre hızlı büyüyen girişimler oranı, 2022 yılında yüzde 13,8 oldu. Aynı yıl için ceylan girişimler oranı yüzde 2,4 oldu. Ciroya göre hızlı büyüyen girişimler oranı, 2022 yılında yüzde 20,7, ceylan girişimler oranı ise yüzde 2,9 oldu.
İstihdama göre hızlı büyüyen girişimlerin 2022 yılında yüzde 31,8'i imalat, yüzde 20,3'u toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 14'ü inşaat sektöründe faaliyet gösterdi. Ciroya göre hızlı büyüyen girişimlerin 2022 yılında yüzde 32,3'ü imalat, yüzde 27,6'sı toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 8'i inşaat sektöründe faaliyet gösterdi. İstihdama göre ceylan girişimlerin 2022 yılında yüzde 27,5'i imalat, yüzde 14,4'ü inşaat ve yüzde 13'ü toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe faaliyet gösterdi. Ciroya göre ceylan girişimlerin 2022 yılında yüzde 26,9'u imalat, yüzde 15,7'si toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 11,1'i inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.
İmalat sanayinde 2022 yılında doğan girişimlerin yüzde 59,7'si düşük teknoloji ürünleri üretti. İmalat sanayinde 2022 yılında doğan girişimlerin yüzde 27,5'i orta düşük, yüzde 11,8'i orta yüksek, yüzde 0,9'u ise yüksek teknoloji düzeyine sahip ürünleri üreten girişimler oldu.
1990 ÖNCESİ KURULANLAR EN YÜKSEK İTHALAT PAYINA SAHİP
Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2022 yılındaki ciro payı yüzde 22,2 oldu. En yüksek ikinci ciro payına yüzde 16,1 ile 2011- 2015 yılları arasında kurulan girişimler sahip oldu. Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2022 yılındaki istihdam payı yüzde 31,5 oldu. Girişimlerden 2011- 2015 yılları arasında kurulanlar ise yüzde 16,5'lik istihdam payına sahip oldu. Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2022 yılındaki ihracat payı yüzde 16,8 oldu. Girişimlerden 1990 ve öncesindeki yıllarda kurulanlar ise yüzde 17,8'lik ihracat payı ile en yüksek orana sahip oldu. Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2022 yılındaki ithalat payı yüzde 11 oldu. Girişimlerden 1990 ve öncesinde kurulanlar ise yüzde 34,7'lik ithalat payı ile en yüksek orana sahip oldu.
