Melihcan ÇALIŞKAN - Azra BAŞARAN - Hadican EROL / İSTANBUL (DHA) ÇIRAĞAN Sarayı ile Yıldız Sarayı'nı birbirine bağlayan 19'uncu yüzyıl yapımı üst geçit bakımsızlığı ve üzerine yazılan yazılar nedeniyle tepki çekti. Üzerine Türkçe ve yabancı dillerde yazılar yazılmış kapı ve işlemeli sütunların restore edilmesi gerektiğini belirten Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay, "Yazı yazanları kayıt altına almak için buraya kamera koyulabilir. Bir tek vatandaşlarımız yazmıyor, yabancı turistler de yazıyor. Bunun önüne geçilmesi gerekiyor. Bu görüntüler, İstanbul'u kötü gösteriyor. 110 tane sütun var; hepsi mermerden yapılmış muhteşem bir anıt bu. Sütunların da bazı yerlerinde çatlaklar var. Çok ağır cezaların olması lazım. Devletimizin buna çok özen göstermesi lazım. Çünkü insanlar yazı yazsam bir şey olmayacak düşüncesinde" dedi.
Beşiktaş'ta bulunan Çırağan Sarayı'nın tarihi geçidi bakımsızlığıyla dikkat çekti. Yıldız Sarayı ve Çırağan Sarayı'nı birbirine bağlayan ve yapımı 19.yüzyılda tamamlanan mermer geçitte yer alan kapı ve çevresine, vatandaşlar ve turistler tarafından; tarih, isim, şiir, sosyal medya hesabı gibi yazılar yazıldığı, graffiti boyamalar ve kazımalar yapıldığı görüldü. Mermer ve sütunlarında çatlaklar bulunduğu da gözlemlenen yapının daha önce de tahribat sorunuyla gündeme geldiği, bu sorunun uzun dönemdir devam ettiği bilinmekte. Döneminin mimarisini yansıtan ihtişamlı sütunları ve işlemeleriyle yürüyenlerin dikkatini çeken geçitte, vatandaşların durup fotoğraf çekildiği de görüldü. Yapıyı inceleyerek, tarihi ve turistik önemine değinen Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay; tahribata karşı geçidin çevresinde güvenlik kamerası ile önlem alınması gerektiğini vurguladı. Yapının restorasyon ihtiyacının bulunduğunu da aktaran Yavaşçay, özel bir ışıklandırma ve çevre düzenlemesiyle yaklaşık 150 yıllık tarihi geçidin daha iyi bir hale geleceğini belirtti.
'BU KAPIYA YILLARDIR YAZILAR YAZILIYOR'
Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay, "II.Mahmut devrinde buraya bir ahşap saray yapılıyor. Ahşap saray Abdülmecid devrinde yıktırılıyor. Yerine başka bir saray yaptırılmak isteniyor ama Abdülmecid’in ömrü bu sarayı yaptırmaya yetmiyor. Kardeşi Abdülaziz, 1871 tarihinde, Çırağan Sarayı’nı yaptırıyor. Daha sonraki yıllarda ise tahta II.Abdülhamid geçiyor ve Yıldız Sarayı’nda yaşama kararı alıyor. Bu iki saray arasında bağlantı yapılması düşünülüyor ve bu köprü yapılıyor. Bu köprü Çırağan Geçidi diye geçiyor. Aslında buna bir zafer takı da diyebiliriz, Osmanlı’nın ihtişamını gösteren. Çırağan Sarayı’na açılan bu kapıya yıllardır yazılar yazılıyor. Bununla ilgili herhangi bir önlem alınmadı." dedi.
'YABANCI TURİSTLER DE YAZIYOR'
Yavaşçay, "Yazı yazanları kayıt altına almak için buraya kamera koyulabilir. Bir tek vatandaşlarımız yazmıyor yabancı turistler de yazıyor bunun önüne geçilmesi gerekiyor. İstanbul’u kötü gösteriyor bu görüntü. Buna önlem alınması lazım. Burada 110 tane sütun var hepsi mermerden yapılmış muhteşem bir anıt bu. Maalesef bu sütunların bazı yerlerinde çatlaklar var özellikle kaide kısımlarında. Bazı şahıslar isimlerini yazmış. Maalesef yaptırımlar yetersiz çünkü bunu yazanlar alınsa bile hemen serbest bırakılıyor. Bunun çok ağır cezaları olması lazım. Çünkü insanlar yazsam bir şey olmayacak düşüncesinde. Eğer yaptırımlar çok ağır olursa insanlar bundan vazgeçerler. Birkaç defa yapıldığında hapis cezasına kadar gitmesi lazım. Çünkü, İstanbul ülkemizin en önemli şehri. Dünyada milyonlarca insan bir şehir sayesinde ülkemizi tanıyor." şeklinde konuştu.
'YERLİ YABANCI FARKETMEZ YAPILAN YANLIŞ'
Ailesiyle Ortaköy'e yürüyen Musa Yavuz, "Buraya yapılan kesinlikle yanlış. Bir insanın kültürüne asla zarar vermemesi lazım. Kim olursa olsun yabancı da olsun yerli de hiç farketmez, yapılan şey gerçekten çok yanlış. Yaptırım uygulanırsa, cezai işlemler de artırılırsa bu konuya gerçekten bir önlem alınabilir." dedi.
'BÖYLE GÖRÜNDÜĞÜNE GÖRE YAPTIRIM OLMAMIŞ'
Yapının önünde arkadaşlarıyla fotoğraf çekilen Büşra Şam, "Bu görüntü hiç hoş değil,tarihi zedeleyen bir şey bu. Restore edilmesi gerekiyor. Tarihe zarar vermişler bu şekilde. Böyle göründüğüne göre belli ki hiçbir şekilde yaptırım olmamış." dedi. Ailesiyle gezen Furkan Öksüz ise, "Hiç yakışmıyor, tarihi kirletiyor böyle yazı yazanlar. Önlem alınması lazım ve gerekli cezai işlemlerin uygulanması lazım." diye konuştu.
Görüntü Dökümü:
-----------
- Yapının kapısından ve mermerlerdeki yazılardan görüntü
-Tahribata uğramış ve çatlamış mermerlerden görüntü
-Yapı çevresinde fotoğraf çekilenlerin görüntüsü
-Ömer Faruk Yavaşçay, Musa Yavuz, Büşra Şam, Furkan Öksüz röportaj
-Genel ve detay görüntüler