Yerli ve milli gazda ilk faz geçtiğimiz gün devreye alındı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilk ay doğal gaz tüketiminden ücret alınmayacağını söylerken, 1 yıl boyunca ocak ve sıcak suda kullanılacak ortalama 25 metreküp doğal gazın ücretsiz olacağını müjdeledi.
710 milyar metreküp yerli gazın keşfi ve ilk fazın sisteme alınmasıyla birlikte bunun ekonomiye etkisi ne olur? Enflasyon ve cari açığı etkisini ne zaman görürüz? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri uzman isimler CNN Türk’te yorumladı.
KARADENİZ GAZI EKONOMİYİ NASIL ETKİLER?
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Hüseyin Selimler konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
“Ülkenin enerji bağımsızlığını azaltan her türlü keşif önemli. Vatandaşa yansıması uzun vadeli bir şey çıktığı zaman ekonomiye katkılarını göreceğiz. Sürdürülebilirlik önemli, 1 ay indirimin bize sağlayacağı katkısı çok fazla değil. Ekonomik, ülkenin enerji bağımsızlığı daha önemli.
Toplam tüketimimizin yüzde 30’unun karşılanması güzel bir. Oran vatandaşın cebine yansıyacak tutarın sürdürülebilir olması gerekiyor. Daha kapsamlı veriler, enflasyonda düşme önemli.
ENFLASYONA ETKİSİNİ NE ZAMAN GÖRÜRÜZ?
Enflasyonla ilişkisi bir süreçtir. Çıkarıp arz edilmesi, kullanıma sunulması aşamasında şu an çıkarılmaya başlandı. Biz kullanmaya başladıkça, düşük fiyatlardan geldikçe, işletmelerin de hanehalkının da lehine olacak.
ABD’de yüzde 40’lardan eksiye düştü enerji fiyatlarındaki artış. Kendi gazınızı üretmeniz, rezervlerimizi, yurt dışına aktarılacak yabancı paramızı olumlu etkileyecek bir gelişme.”
Ekonomist Abdülkadir Develi, konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
“Enerjiyi ne kadar kontrol edebilirseniz fiyatlarda o kadar etkili olursunuz. 1 trilyon dolara varan bir rezervden bahsediliyor, bu şu anlama geliyor: Kısa vadede, orta vadede, uzun vadede cebinizden çıkmayacak 1 trilyon dolar. Bunun psikolojik etkisinin ben piyasalara olumlu yansıyacağı kanısındayım.
Avrupa enerji kriziyle karşı karşıya, Türkiye’nin iddiaları var. Finans, enerji merkezi olma yönünde. Bunları makul düzeyde sürdürülebilir bir şekilde piyasalara, hanehalkına yansıttığınızda olumlu bir gelişme olacaktır. Bu TL’yi de güçlendirecektir.
Yeni kuyular olabileceği izlenimlerini elde ettim. 1 trilyon dolar döviz talebinden vazgeçiyorsunuz, bu TL’yi güçlendirecektir. Türk ekonomisini daha dirençli hale getirecektir.
Bunu kendi sondaj gemilerimizle yapabilmeyi ben ayrıca önemsiyorum.
Enerjinin kendi içinde başka bir jeopolitiği var. OPEC fiyatları yukarı tırmandırabiliyor. Bağımsız çalışan bir yapıya sahip enerji. Atılan bu adımların enflasyonla mücadelede ülkemizi güçlendireceği kanısındayım.
DIŞA BAĞIMLILIK DAHA DA AZALACAK. BUNUN ETKİLERİ NE OLACAK?
50 milyar dolar enerji faturamız var. 12 milyar doları doğal gazdan geliyor. Yüzde 30’unu biz kendimiz karşılayacağız. Enerji tedarikçisi ülkelerle masaya oturduğunuzda artık daha güçlüsünüz. Bu sizi Batı’da daha güçlü hale getirecektir.
Türkiye’nin enerji üssü olma rolünü de etkileyecektir. Ek olarak kendi enerji kaynağınız var. Bu belki artabilir, Akdeniz gelebilir, dün yapılan törendeki ateşi enerji bağımsızlığı üzerinden atılan bir adım olarak görüyorum.
CARİ AÇIĞA ETKİSİ NE OLUR?
Bu yıl sonundan itibaren biz etkiyi görebiliriz. Yeni fazların katılması ile daha fazla akış söz konusu olacak. Bu yıl yüzde 5 bu giderek artacaktır. Yüzde arttıkça siz dışarı daha az para ödeyeceksiniz anlamına geliyor. Cari açığın kapanması yönünde olumlu etki olacağını düşünüyorum.”
