Toplumda oldukça yaygın görülen kasık fıtığı (inguinal herni), tüm fıtıkların yaklaşık %75'ini oluşturuyor ve erkeklerde kadınlara göre 25 kat daha fazla görülüyor. Her yaş grubunda ortaya çıkabilen bu sağlık sorunu, zamanında tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabiliyor.
Kasık Fıtığı Nedir?
Kasık fıtığı; karın duvarındaki zayıflık sonucu, iç organların dışarıya doğru çıkıntı yapmasıyla oluşur. Direkt, indirekt ve femoral olmak üzere üç farklı tipi bulunur:
İndirekt fıtık, her yaşta görülebilir ve testis torbasına kadar inebilir.
Direkt fıtık, karın duvarı zayıflığına bağlı olarak genellikle orta ve ileri yaşlarda ortaya çıkar.
Femoral fıtık, daha nadirdir ve özellikle kadınlarda görülür.
Her üç tipte de tedavi şekli aynıdır: Cerrahi müdahale. Çünkü tedavi edilmediğinde, fıtığın sıkışarak hayati risk oluşturması mümkündür.
Belirtiler Neler?
Kasık fıtığı başlangıçta belirti vermeyebilir. Ancak en sık karşılaşılan şikayetler arasında:
Kasık bölgesinde ele gelen şişlik (ayaktayken veya ıkınırken artar),
Kasıkta ağrı, yanma ve basınç hissi,
Ağır kaldırırken artan acı,
Nadiren testis torbasında şişme,
yer alır. Fıtık, sırtüstü yatıldığında geçici olarak kaybolabilir. Ancak bu durum, hastalığın ilerlemesini engellemez.
Sıkışmış ve Boğulmuş Fıtıklar: Acil Müdahale Gerektirir
Bazı durumlarda fıtık, karın içine geri dönemez hale gelir. Buna sıkışmış fıtık (inkarserasyon) denir. Sıkışan bölgedeki organların kan dolaşımı bozulursa, bu durum boğulmuş fıtık (strangülasyon) olarak adlandırılır ve acil ameliyat gerektirir.
Bu durumda görülebilecek belirtiler:
Şiddetli kasık ve karın ağrısı,
Bulantı, kusma, gaz çıkaramama,
Ateş, nabız artışı,
Fıtık bölgesinde morarma veya kızarıklık.
Bu tür vakalarda zaman kaybetmeden hastaneye başvurulması hayati önem taşır.
Neden Oluşur? Risk Faktörleri Neler?
Kasık fıtığının oluşumunda birçok faktör rol oynar:
Karın içi basıncın artması (ağır kaldırma, kabızlık, öksürük),
Karın duvarındaki doğuştan gelen veya sonradan oluşan zayıflık,
Hamilelik, obezite, kronik öksürük,
Ailede fıtık geçmişi olması,
Bazı mesleklerde uzun süre ayakta kalma veya ağır fiziksel çalışma.
Özellikle erkeklerde doğuştan gelen kasık kanalı zayıflığı, bu bölgenin fıtığa daha yatkın olmasına neden olur.
Kasık Fıtığı Ameliyatı: Açık ve Kapalı Yöntemler
Tedavide en yaygın yöntem cerrahidir. Açık ameliyat yönteminde kasık bölgesine kesi yapılarak fıtık onarılır ve sentetik yama (mesh) ile güçlendirilir. Son yıllarda kullanılan kendiliğinden yapışan yamalar, dikiş ihtiyacını ortadan kaldırıyor.
Laparoskopik (kapalı) yöntem ise üç küçük delikten girilerek yapılır ve hastaya daha konforlu bir iyileşme süreci sunar. Bu yöntemin avantajları şunlardır:
Daha az ağrı,
Daha hızlı iyileşme ve işe dönüş,
Kozmetik açıdan daha estetik sonuçlar,
Özellikle çift taraflı fıtıklarda üstünlük.
Ancak kapalı ameliyat; daha önce prostat ameliyatı geçirenlerde, büyük fıtıklarda ve genel anesteziye uygun olmayan kişilerde tercih edilmez.
Ameliyat Sonrası Dönem
Hastalar ameliyattan birkaç saat sonra yemek yiyip ayağa kalkabiliyor. Genellikle ertesi gün taburcu ediliyorlar. Dikişler çoğunlukla kendiliğinden eridiği için dikiş alma gerekmiyor.
Dikkat edilmesi gerekenler:
6 hafta ağır kaldırmamak,
Kilo kontrolüne dikkat etmek,
Sigara kullanımını bırakmak,
Spor ve cinsel yaşam gibi aktivitelere doktor önerisi doğrultusunda başlamak.
Kısıtlama olmayan durumlar:
Yemek yeme,
1 hafta sonra deniz-havuza girme,
2 hafta sonra araç kullanımı,
1 gün sonra cinsel ilişkiye başlama.
Belirtileri Hafife Almayın
Kasık fıtığı basit gibi görünse de, tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle sıkışma ve boğulma riski bulunan fıtıklar, zaman kaybedilmeden tedavi edilmelidir. Kasık bölgesinde ele gelen şişlik ya da ağrı şikayetiniz varsa, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmanız sağlığınız için büyük önem taşır.
