Kastamonu'nun tarih sayfalarında dolaştığımızda karşımıza çıkan bir diğer merak uyandıran konu ise şehrin eski adıdır. Günümüzde Kastamonu olarak bilinen bu şehir, zaman içinde çeşitli medeniyetlerin etkisi altında kalarak farklı isimlere büründü. Kastamonu adı nereden geliyor? ve Kastamonu'nun eski adı nedir?Bu eski adların, şehrin tarihinde nasıl bir rol oynadığı ve neden zamanla değiştiği ise Kastamonu'nun derinliklerinde saklı bir sırdır. İşte, Kastamonu'nun eski adına dair kısa bir yolculuk. İşte detaylar...
Kastamonu, tarih boyunca birçok efsane ve köken hikayesi ile anılan bir şehir olmuştur. Bu efsanelerden en çarpıcı olanı, şehrin adının Kastamonu olarak bilinmesine sebep olan hikayedir. İşte Kastamonu'nun isim kökeniyle ilgili merak uyandıran detaylar:
Kastamonu'nun tarihi, Bizans dönemindeki bir olayla özdeşleşir. Kastamonu Kalesi'nin Türkler tarafından fethi sırasında yaşanan olay, şehre efsanevi bir isim kazandırmıştır. Rivayete göre, Bizans Tekfur'unun güzel kızı Moni'nin Türk Kumandanı'na duyduğu tutku, kale kapısının anahtarlarının teslim edilmesine kadar uzanır. Ancak, Moni'nin kale burcundan atılmasıyla sonuçlanan bu trajik olay, Türkler arasında "Kastın ne idi Moni'ye" sözüyle anılmaya başlamıştır. Bu ifade zamanla "Kastamoni" şeklini almış ve günümüzde halk arasında sıkça kullanılmaktadır. Moni'nin atıldığı yer ise "Kırk Kız" türbesi olarak bilinmekte ve hala saygıyla anılmaktadır.
Kastamonu isminin türemesi konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır. Bir teoriye göre, şehir ismini Hitit dönemine dayanan "Kastama" isminden almıştır. Bu isim zamanla evrim geçirerek günümüzdeki "Kastamonu" halini almıştır.
Diğer bir görüşe göre ise şehir ismini, Gas ve Tumanna kelimelerinin birleşiminden almıştır. Gaslar ya da Kaşkalar, Kastamonu'nun ilk yerleşimcileridir. Tumanna ise o dönemde şehir üzerinde bir yerleşim yeri olarak bilinmekteydi. Bu iki kelimenin birleşimiyle "Kastamonu" adı ortaya çıkmıştır.
Üçüncü bir teori ise şehir isminin, Latince "kale" anlamına gelen "Kastra" ve Bizans dönemindeki yerleşimciler olan "Komnen" kelimelerinin birleşiminden geldiğidir. Bu iki kelime zaman içinde birleşerek günümüzdeki ismi oluşturmuştur. Kastamonu'nun isim kökeni konusundaki bu efsanevi ve tarihi detaylar, şehrin geçmişine ışık tutmaya devam ediyor.