İrem GÜNEYBAZ/ANTALYA, (DHA)-ÇEVRE, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın yayımladığı 'Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar' (NSEB) konsepti, 2025 yılında zorunlu hale geldi. Akdeniz Üniversitesi'nden (AÜ) Prof. Dr. İbrahim Atmaca, "2 bin metrekare inşaat ruhsat alanını geçen her bina, Neredeyse Sıfır Enerjili Bina olarak tasarlanmak zorunda. Bu binaların enerji etiketi B sınıfı olacak. Enerjide yüzde 25 daha tasarruflu bina anlamına geliyor" dedi.
Normal binalara göre enerji verimliliği daha fazla olan ve kullandığı enerjinin belirli kısmını yenilenebilir enerji kaynaklarından temin eden 'Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar' konseptine 2025 yılı itibarıyla geçildi. Binalarda yenilenebilir enerji kullanımındaki yüzde 5'lik oran, 2025 yılı itibarıyla yüzde 10'a çıkarıldı.
30 BİN BİNA NEREDEYSE SIFIR ENERJİLİ OLARAK TASARLANACAK
Enerjiden büyük ölüde tasarruf edileceğini belirten Makina Mühendisleri Odası Şube Başkanı ve AÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Atmaca, "Neredeyse Sıfır Enerjili Bina kavramı, 2023 itibarıyla gündemimize girdi. Fakat bir pilot uygulamaydı. Artık içinde bulunduğumuz 2025 yılında 2 bin metrekare inşaat ruhsat alanını geçen her bina, Neredeyse Sıfır Enerjili Bina olarak tasarlanmak zorunda. Bu binaların enerji etiketi B sınıfı olacak. Enerjide yüzde 25 daha tasarruflu bina anlamına geliyor. Kullanılacak yenilenebilir enerji oranı yüzde 10'a çıkmak zorunda. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı; 2023 yılından 2025 yılına kadar düzenlenen pilot uygulamada, yaklaşık 2 bin 200 binanın normal binaya göre yüzde 25 daha verimli olacak şekilde sıfır enerjili bina olarak tasarlandığını ve yıllık yaklaşık 281 gigawatt saatlik (GWh) tasarruf öngörüldüğünü belirtti. Önümüzdeki süreçte yılda 30 bin binanın Neredeyse Sıfır Enerjili Bina olarak tasarlanacağı da ifade edildi" dedi.
ISITMADA DOĞALGAZIN PAYI YÜZDE 56
Enerji kullanımında ısıtmanın büyük ölçüde elektrik maliyetini artırdığını belirten Atmaca, "Enerjinin yüzde 24'ünü yine çevrim sektöründe elektrik üretmek için harcarken, yüzde 20'sini ulaşımda, yüzde 17'sini konutlarda, yüzde 8'ini ticaret ve hizmette kullanıyoruz. Hane halkının kullanımında yüzde 65 oranında ısıtma amaçlı kullanılıyor. Yüzde 12 sıhhi sıcak su ihtiyacında tüketirken, ısıtmada enerjiyi yüzde 56 oranında doğal gazla kullanıyoruz. Bu rakamlara baktığımızda, ciddi fosil yakıt kullanımımız söz konusu. Soğutmada özellikle elektrik tüketiyoruz. Elektrik tarifelerinde belli kotalardan sonra fiyat artışları yaşanacak. Genel anlamda hem maliyetler hem tasarruflu kullanım hem de iklim krizine çözüm kapsamında Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar faydalı olacak" diye konuştu.
'KAVRAM YANLIŞ ANLAŞILIYOR'
Neredeyse Sıfır Enerjili Bina kavramının yanlış anlaşıldığını aktaran Prof. Dr. Atmaca, "'Binanın üzerine güneş elektriği yapılır ve sıfır enerjili olur' şeklinde ifade ediliyor. Fakat durum böyle değil. Güneş enerjisi oldukça maliyetli bir işlem. Sıfır enerjili kavramı yüksek enerji performansına sahip ve kullandığı enerjinin bir kısmını yenilenebilir enerjiden sağlayan bina anlamı taşıyor. Aslında yenilenebilir enerjiyle güneş elektriği önlemi almadan önce tüm tasarruf odaklarının çalışması gerekiyor. Isıtma, soğutma havalandırma, sıcak su tüketimi ve aydınlatmada enerji verimli cihazlara geçilmeli. Isı pompası ya da yoğuşmalı kazan teknolojileri gibi teknolojiler kullanılmalı. Otomasyonla ölçüm ve denetleme kontrolleri alınmalı. Bakım ve onarımlar sıkı takip edilmeli. Binanın toplam enerji giderleri düşürülüp, yenilenebilir enerji sağlanırsa faydalı bir model oluşacaktır" dedi.
DÜNYA GENELİNDE FOSİL YAKIT TÜKETİMİ 83
Fosil yakıt tüketiminde Türkiye'nin yüzde 82 seviyesinde olduğunu kaydeden Prof. Dr. Atmaca, "Karbonsuzlaşma yolunda önemli adımlar atmalıyız. Konut, ticaret, hizmette ısıtma ve soğutma, havalandırma, aydınlatma ile sıcak su gibi ihtiyaçlarda ciddi miktarda fosil yakıt tüketimleri söz konusu. Yönetmelik gereği artık çok sayıda binamız tasarlanırken Neredeyse Sıfır Enerjili Bina olarak inşa edilecek. Dünya geneline baktığımızda, birincil enerji arzında fosil yakıtların kullanımı yüzde 83 seviyesinde. 2050 yılına baktığımızda bunun yüzde 62'ye düşeceği öngörülse de kullanılan miktarın mutlak olarak değişmeyeceği öngörülüyor. Yıllar içinde karbon salınımları devam edecek. Ülkemizde fosil yakıt kullanımı şu anda yüzde 82 seviyelerinde" diye konuştu. (DHA)
FOTOĞRAFLI