Türk satrancının rakamlara yansıyan başarı ve gelişimi 2023 yılında da devam etti.
AA muhabirinin Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Türkiye Satranç Federasyonundan derlediği verilere göre Türkiye'de satranç, lisanslı sporcu açısından futbol dahil tüm spor dallarını geçti.
Satrancın lisanslı sporcu sayısı 2012 yılından sonra 189 bin 363'ten 1 milyon 200 bine ulaştı.
Satrançta ünvanlı sporcu sayısı da lisanslı sporcu sayısının artmasına paralel yükseldi. 2005 yılında sadece 6 olan ünvanlı sporcu sayısı 247'ye çıktı.
Mlli sporcu Adar Tarhan, 2023 yılında uluslararası usta (IM) ünvanını ve 1'inci büyük usta (GM) normunu, Ataberk Eren IM ünvanını ve 1'inci GM normunu, IM Ediz Gürel 2'nci GM normunu, Eray Kılıç IM ünvanını, FIDE ustası (FM) Hüseyin Can Ağdelen 2'nci IM normunu, FM Yamaç Samani 2'nci IM normunu, Hasan Hüseyin Çelik IM ünvanını ve 1'inci GM normunu, Umut Erdem Gündüz IM ünvanını aldı.
Türkiye Satranç Federasyonu (TSF) Başkanı Gülkız Tulay, Türk satrancı adına 2023 yılında "görkemli" başarılar elde edildiğini söyledi.
Satrançla büyüyen nesiller yetiştirmenin Türkiye'nin kalkınmasına katkı sağladığını ve "geleceğini aydınlattığını" dile getiren Tulay, "Yıl boyunca ulusal, uluslararası başarılar elde ettik, madalyalar aldık. Yeni yılda da TSF olarak 1 milyon 200 bini aşan lisanslı sporcu sayımızı artırmaya, yeni iş birlikleriyle satranç ailemizi genişletmeye, genç yeteneklerimizin ortaya çıkması için altyapıya yatırım yapmaya, satrancın ulusal ve uluslararası alanda bayrağını yükseltmeye devam edeceğiz. Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de bu yıl yapılacak 45. Dünya Satranç Olimpiyatı'nda derece hedefliyoruz." diye konuştu.
Satrançta 2023'te hayata geçirilen projelerden ve elde edilen başarılardan bazıları şunlar:
TSF, projeyi, 6 Şubat 2023 tarihinde Türkiye'yi sarsan depremlerden sonra başlattı.
KYK yurtlarında misafir edilen afetzede çocuklara satranç malzemeleri ulaştırıldı. Türkiye genelinde tüm yurtlarda gönüllülük esasına dayalı antrenörler vasıtasıyla satranç eğitim projesi hayata geçirildi.
Cumhuriyet'in 100. yılı dolayısıyla "Yüzyılın Hamlesi" projesi başlatıldı.
Türkiye İş Bankası ile "Cumhuriyetimizin 100. Yılı Türkiye İş Bankası Satranç Kupası" düzenlendi.
Cumhuriyet tarihinin simge yapılarından Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi'nde düzenlenen kupada GM Mustafa Yılmaz, GM Vahap Şanal, GM Dragan Solak, GM Emre Can, GM Cem Kaan Gökerkan, GM Mert Yılmazyerli, IM Ediz Gürel, IM Ekaterina Atalık, Kadın Büyük Usta (WGM) Kübra Öztürk Örenli, Kadın FIDE Ustası (WFM) Gülenay Aydın, WFM Zeynep Çiftci ve Kadın Uluslararası Usta (WIM) Hayale Isgenderova hamle yaptı.
Turnuvada kupanın sahibi, genç sporcu IM Ediz Gürel oldu.
TSF, ana sponsoru Türkiye İş Bankası'nın iş birliğinde bugüne kadar ilkokul ve ortaokullarda yaklaşık 40 bin satranç sınıfı açtı.
Aralık 2023'te, okul öncesi eğitime yönelik "Minik Hamleler" projesi hayata geçirildi.
Yeni yılda hem satranç sınıfları hem de "Minik Hamleler" projesi kapsamında ulaşılan ana okulu sayısının artırılması hedefleniyor.
- Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen 2023 Dünya Kupası'na, ilk kez 4 sporcuyla katılım sağlandı. GM Mustafa Yılmaz, GM Vahap Şanal, GM Emre Can ve IM Ediz Gürel, Türkiye'yi başarıyla temsil etti. Türk satranççılar bir ilke imza atarak 3. ve 4. tura yükseldi.
- Arnavutluk'un Dıraç kentinde düzenlenen Avrupa Kulüpler Kupası'nda üçüncülük elde edildi. Turnuvada bireyselde de yüksek performans sergileyen milliler, 3 masa derecesine ulaştı. Satrançta dünyanın bir numaralı ismi GM Magnus Carlsen gibi önemli sporcuların yer aldığı turnuvada IM Ediz Gürel, 'En başarılı sporcu' seçildi.
- Romanya'nın Iasi kentindeki 2023 Avrupa Genç Takımlar Şampiyonası'nda Türkiye 12 Yaş Genel Takımı, Avrupa ikincisi oldu.
- FIDE'nin ilk kez düzenlediği 2023 Dünya Okullar Takım Satranç Şampiyonası'nda Türkiye Genç Milli Takımı, namağlup şampiyon oldu.
- Türk satranççılar, Dünya Okullar Satranç Şampiyonası'nda ise toplam 7 madalya kazandı. Milli sporcular, Yunanistan'ın Rodos Adası'nda 13-23 Nisan tarihlerinde düzenlenen şampiyonada 3 kategoride 3 altın, 2 gümüş ve 2 bronz madalyayla kürsüde yer aldı.
- Arnavutluk'un Dıraç kentinde, 12-22 Mayıs tarihlerinde düzenlenen Avrupa Okullar Satranç Şampiyonası’nda milliler, Türkiye'ye 6 Avrupa şampiyonluğu, 4 gümüş, 5 bronz madalyayla döndü. Şampiyonada "Avrupa'nın en başarılı ülkesi" ünvanına layık görülen Türkiye, Avrupa Okullar Satranç Şampiyonası'nda 2019 ve 2022 yıllarında da en başarılı ülke olmayı başarmıştı.
- Romanya'daki 2023 Avrupa Yaş Grupları Satranç Şampiyonası'ndan Türkiye'ye iki madalya geldi. Dila Baloğlu, 16 yaş kızlar kategorisinde Avrupa ikinciliği, Ali Poyraz Uzdemir ise 10 yaş genel kategorisinde Avrupa üçüncülüğü elde etti.
- Gürcistan'ın Batum kentinde 5-12 Haziran tarihlerinde yapılan 2023 Dünya Yaş Grupları Hızlı ve Yıldırım Satranç Şampiyonası'nda IM Ediz Gürel ve Arya Aydoğan hamle yaptı. 16 yaş genel kategorisinde yarışan IM Ediz Gürel, 9 puanla şampiyon olurken, 12 yaş kızlar kategorisinde yarışan Arya Aydoğan şampiyonayı 4'üncü sırada tamamladı.
27 Eylül-1 Ekim tarihlerinde düzenlenen Avrupa Yaş Grupları Hızlı ve Yıldırım Satranç Şampiyonası'nda milli sporcu Arya Aydoğan, 2023 Avrupa Yaş Grupları Yıldırım Satranç Şampiyonası'nda 12 yaş kızlar kategorisinde şampiyon oldu. Arya, Hızlı Satranç Şampiyonası'nda ise 12 yaş kızlar kategorisinde üçüncülüğü elde etti.