Rize'de yaylaya çıkan kadınlar, yaşları ilerlese de gençler kendilerine pek yardım etmese de yıllardır bildikleri işi zevkle yapmaya devam ediyor.
Yaşam enerjileri ile ve kendi geçimlerini sağladıkları işlerle görenleri kendilerine hayran bırakan bu kadınlar, Kaçkar Dağları Milli Parkı'nın eteklerindeki Elevit Yaylası'nda yaşıyor.
İlerleyen yaşlarına rağmen hayvancılıkla uğraşan kadınlar, tereyağından peynire, yumurtadan bala kadar ürettikleri ürünleri de satarak aile ekonomisine katkıda bulunuyor.
Deniz seviyesinden 1.800 metre yükseklikte, iki derenin kesiştiği bölgede bulunan Elevit Yaylası, yeşil doğası, endemik bitki örtüsü ve faunasıyla yerli ve yabancı turistlerden ilgi görüyor.
Yarım asırdır hayvancılıkla uğraşıyorlar
Kaçkar Dağları'ndaki yaylada yaklaşık yarım asırdır hayvancılıkla uğraşan kadınlar ise hayvansal gıdanın yanı sıra el işlemesi çoraplar ve birçok organik ürünün satışını yapıyor.
8 yaşından bu yana yaylacılık yapıyor
64 yaşındaki Zeliha Şenlikoğlu, 8 yaşından bu yana yaylacılık yaptığını, 19 yaşında evlendikten sonra geleneklerini eşiyle sürdürdüklerini söyledi.
Yağ ve peynir satıyor
Yaylada günün büyük bölümünü hayvanlarıyla geçirdiğini anlatan Şenlikoğlu, ürettikleri yağ, peynir gibi ürünlerin ticaretini yaptığını belirtti.
Şenlikoğlu, "Hayvancılık bu zamanda çok iyi. Ürün yetiştiremiyoruz, turistlere bile bazen kalmıyor. Çok isteyen var ama yetmiyor." dedi.
Kendisine ait 7 büyükbaş hayvan var
Kendisine ait 7 büyükbaş hayvan olduğunu dile getiren Şenlikoğlu, şöyle konuştu:
Şu anda yaylada kız kardeşim, komşum ve birkaç kişiyle birlikte hayvancılık yapıyoruz. Başka yok. Önceden yayla inek doluydu. Şimdi yapan yok, bitti. Kızlarım da hayvanları çok sever ama yapamazlar.
Mücadeleye devam
Yaylacılık yapan 84 yaşındaki Hanife Aydın da ilerleyen yaşına rağmen yayladaki mücadelesini sürdürdüğünü, hayvanlarını çok sevdiğini kaydetti.
"Elevit'e gelince sanki sıhhat buluyorum"
69 yaşındaki Fevziye Hemşen ise hayatının Elevit'te geçtiğini, yaylada evlendiğini, buranın taşını toprağını sevdiğini ve bildiğini dile getirdi. Elevit'in kendisi için "yaşam merkezi" olduğunu belirten Hemşen, şöyle konuştu:
Buraya gelince sanki sıhhat buluyorum. Ağrılarımı bile unutuyorum. Bostan yapıyorum, tavuklarım var, çorap örüyorum. Boş zamanlarda çorap örüp satıyorum. Tavuklarımın yumurtasını satıyorum. Ticaretle uğraşıyorum. Eskiden hayvancılık çok vardı, yaylacılık ederdim, 60-70 tane hayvanla yaylacılık yaptım.
"Gençler, yaylacılığa önem vermiyor"
Gençlerin yaylacılığa çok fazla önem vermediğini anlatan Hemşen, gençliğinde tükettiği doğal gıdalarla gücünü halen koruduğunu söyledi.
Elevit Muhtarı Naci Aydın, son yıllarda doğal yaşama dönüş yapmak isteyenlerin sayısının arttığına dikkati çekti.
"Ürünü çarşıya getirmeye gerek yok ayağına geliyorlar"
Uzun yıllar kullanılmayan arazilerin bakımsız kaldığını belirten Aydın, şu ifadeleri kullandı.
Şimdi çok kişi geri gelmek istiyor ama bostanı kayboldu, evinin çatısı yıkıldı. Araziler çok ortaklı oldu. Akraba arasında verasetler çok fazla. Kadastro geldikten sonra mahkemelerdeyiz. Bu nedenle yaylacılık bitti, çoğu kişi gitti ama artık ekmek burada, para da burada. Ayağına kadar geliyor. Çarşıya ürününü götürmene gerek yok. Yaylaya ayağına geliyor.
