Yozgat, Türkiye'nin tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dolu şehirlerinden biri. Ancak, adının nereden geldiği ve geçmişteki farklı isimleri hakkında pek çok merak uyandırıcı detay barındırıyor.
Yozgat'ın derin tarihi ve köklü geçmişi, pek çok merakı da beraberinde getiriyor. Şehrin adının nereden geldiği, geçmişteki isimleri ve bu isimlerin kökenleri, sıklıkla merak edilen konular arasında yer alıyor. Yozgat adı nereden geliyor? ve Yozgat'ın eski adı nedir? Özellikle Yozgat'a dair bilgileri araştırırken, adının nasıl oluştuğunu ve geçmişine dair izleri sürmek isteyenler için önemli bir başlangıç noktası olabilir. İşte bu yazıda, Yozgat'ın adının kökeni ve geçmişteki isimlerine dair bir derleme bulacaksınız. İşte detaylar...
Yozgat olarak bilinen ilin asıl adı "Bozok"tur ve geçmişi oldukça ilginçtir. Oğuzların "Bozok" koluna mensup Türkmenlerin bu bölgeye akınıyla birlikte yöre, "Bozok" ismiyle anılmaya başlanmıştır. Ancak zamanla, 1800'lü yıllara gelindiğinde "Yozgat" adı da yaygın bir şekilde kullanılmaya başlamıştır.
Yozgat adının kökenine dair çeşitli rivayetler bulunmaktadır. Bir rivayete göre, Yozgat Saray Köyü'nden itibaren aşağıdan yukarıya doğru kat kat yükseldiği için önceleri "yüz kat" olarak anılmış, zamanla bu isim "Yozgat" şeklini almıştır. Diğer bir rivayete göre ise, aşiret reisi Ömer Cabbar Ağa'nın yaşadığı olaylar neticesinde ortaya çıkmıştır. Cabbar Ağa'nın misafirperverliği ve bir gün yaşadığı olay sonucunda "Yoz-Kat" adıyla anılmaya başlayan bölge, zamanla "Yozgat" halini almıştır.
Her ne kadar ismin kaynağı tam olarak net olmasa da, uzun yıllar bu bölgenin "Bozok" ve "Yozgat" isimleriyle anıldığı bilinmektedir.
Tarihsel bir perspektifle bakıldığında, Yozgat ili ve çevresi Osmanlı öncesi dönemlerde Kara Tatar Türkleri ve Moğol topluluklarının yaşadığı bir bölge olarak bilinmektedir. 15. yüzyılın başında ise Boz-Ok Türkmenleri ve Dulkadırlı Türkmenleri'nin bu bölgeyi yerleşim yeri olarak seçtiği bilinmektedir.
Gedük, Kara-Taş, Ak-Dağ, Boğazlıyan, İli-Su ve Sorgun gibi çeşitli bölgelerde yaşayan farklı Türkmen oymaklarının varlığı da tarihsel kayıtlarda yer almaktadır. Ayrıca, Kazakistan'da da "Bozok" adlı tarihi bir yerleşim yeri bulunmaktadır ve yapılan arkeolojik kazılarda bu bölgeden birçok tarihi eser çıkarılmıştır.
