Rize Çay Sanayicileri Derneği (ÇAYSİAD) Başkanı Hasan Uzun, 2025 çay sezonuna ilişkin yaptığı değerlendirmede, özel sektörün giderek artan maliyetler karşısında ayakta kalmakta zorlandığını belirtti. Uzun, “Bu yıl çay sezonunun değerlendirilecek bir tarafı kalmadı. Özel sektör her geçen gün zarara sürükleniyor” dedi.
Hasan Uzun, çay alımlarında yaşanan ekonomik sıkıntıların özel fabrikaları derinden etkilediğini belirterek, “Bu sene çay sezonu tamamen sıkıntılı geçti. Yıllardır taban fiyatın üzerine verilen 2 liralık destek kaldırıldı ve bu yük doğrudan özel sektörün üzerine yıkıldı. Bu durum sektörde zincirleme bir krize neden oldu” ifadelerini kullandı.
“ÇAYKUR değil, özel sektör zarar ediyor”
Uzun, çay sektöründe esas zararı özel sanayicinin yaşadığını vurgulayarak, “ÇAYKUR devlet desteğiyle ayakta duruyor. ÇAYKUR’un aldığı çayın yarı parasını devlet karşılıyor. Devlet taban fiyatını, SSK primlerini, işçi maaşlarını, elektrik bedellerini belirliyor ama özel sektörden düşük fiyatla satış bekliyor. Böyle bir durumda sanayicinin ayakta kalması mümkün değil” dedi.
“Fabrika sayısı hızla azalıyor”
Rize’de özel çay fabrikalarının sayısında ciddi bir düşüş yaşandığını ifade eden Uzun, “Bundan birkaç yıl önce Rize genelinde 400’e yakın özel çay fabrikası vardı. Bugün bu sayı 170’e kadar düştü. İnşallah bu sene 150’nin altına inmez. Çünkü birçok sanayici arkadaşımız çok zor durumda” diye konuştu.
“Üretim maliyetleri katlanıyor, satış fiyatı yerinde sayıyor”
Üretim maliyetlerindeki artışa dikkat çeken Uzun, “Alışla satış arasındaki fark, yani kâr marjı, tamamen eridi. Elektrik, sigorta, işçilik, vergi yükü her geçen gün artıyor. Bu durumda sanayicinin dayanacak gücü kalmadı. Allah yardım etsin hepimize” sözleriyle sektörün kırılgan yapısını özetledi.
“Adil fiyat politikası ve kanunî düzenleme şart”
Sektörün ayakta kalabilmesi için köklü bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu dile getiren ÇAYSİAD Başkanı Uzun, “Devletin çay politikası adil ve dengeli olmalı. Üretici de, sanayici de kazançlı çıkmalı. Bugün özel sektör çökme noktasına geldiyse, bu sadece piyasanın değil, sistemin bir sorunudur. Kanun koyulmalı, kurallar netleşmeli ve herkes bu kurallara göre çalışmalıdır” çağrısında bulundu.
