2 bin yıldır okunamayan yanmış parşömen ilk kez okundu

BİRLEŞİK KRALLIK, (DHA) - BİLİM insanları, antik Roma kenti Herculaneum'dan çıkarılan ve 2 bin yıl boyunca okunamayan bir parşömeni yapay zeka ve X-ray görüntüleme teknikleriyle açmayı başardı.

Bilim insanları, 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla kömürleşen ve fiziksel olarak açılması mümkün olmayan parşömenin içeriğini, X-ray taramaları ve yapay zeka destekli analizlerle ortaya çıkardı. Araştırmayı yürüten Vesuvius Challenge ekibinden Stephen Parsons, “Parşömenin tamamını okuyabileceğimiz konusunda artık oldukça eminiz” dedi.

İlk analizlerde parşömende Yunanca harflerin net görülebildiği, metnin muhtemelen felsefi bir içeriğe sahip olduğu belirtildi. Herculaneum'da keşfedilen yüzlerce yanmış parşömen, geçmişte açılmaya çalışıldığında parçalanmıştı. Bu nedenle, Oxford Üniversitesi’ne bağlı Bodleian Kütüphanesi'ndeki bazı parşömenler yıllardır dokunulmadan muhafaza ediliyordu. Ancak gelişen teknolojiyle bilim insanları, yeni bir yöntem geliştirdi.

İngiltere’deki ‘Diamond Light Source’ adlı tesisin sunduğu yüksek güçlü X-ray ışınları sayesinde parşömen zarar görmeden tarandı. Ardından, yapay zeka yardımıyla metindeki mürekkep izleri tespit edildi.

Bilim insanları, hem papirüs hem de mürekkebin karbon bazlı olması nedeniyle ayrım yapmanın son derece zor olduğunu fakat yeni tekniklerle başarılı sonuçlar elde edildiğini söyledi. Parşömenin tamamının okunması için çalışmaların sürdüğü ve yakında daha uzun metinlerin ortaya çıkarılabileceği bildirildi.