Olgay GÜLER-Umut IŞIK/EDİRNE, (DHA)-EDİRNE'de geçen yıl kuraklık nedeniyle mağdur olan ve buğday ekimini geciktiren üretici, son yağışlarla birlikte ayçiçeği ekimini öne çekti. Edirne Genç Çiftçiler Derneği Başkanı Egemen Ilgın, "Çiftçimiz bir an evvel ekip ayçiçeği üretimine başlayacak. Buğday üretimi de aynı şekilde. Biliyorsunuz ekim ve biçim dönemlerinde kayma oldu. Bunun nedeni tamamen iklim krizi. İklim kriziyle alakalı bir durum. Çiftçiler de iklime adapte olmaya çalışıyorlar" dedi.
Edirne'de yaz aylarında yağışsız ve aşırı sıcak nedeniyle oluşan kuraklık, ekili ayçiçek tarlalarının çatlamasına ve ürün kaybına neden oldu. Kuraklık sonbaharda da devam edince üretici, ekim dönemini geciktirip buğdayını kasım ayında kuru toprağa ekti. Ürünün büyüme dönemindeki düşük yağış oranı, yerini aralık ve ocak ayı ile birlikte yağışlı havaya bıraktı. Aralık ayında metrekareye düşen 120 kilogramlık yağışın ardından ocak ve şubat ayındaki kar yağışları hem buğday hem de ayçiçeği üreticisini sevindirdi. Üretici, son yağışlarla birlikte ayçiçeği ekimini öne çekti.
EN İDEAL EKİM METODU BELİRLENECEK
Öte yandan Edirne İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından bitkinin kuraklığa karşı dayanıklılığının en uygun ekim tarihi ve yönteminin belirlenmesi için bölgede çalışma başlatıldı. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğr. Üyesi Prof. Dr. Fadul Önemli'nin desteğiyle yürütülen çalışmada, birer ay arayla pulluk işlemeyle ekim, kazık çekilerek ekim ve anıza ekimden oluşan 3 farklı yöntemle ekime gidildi. Merkeze bağlı Sarayakpınar köyünde yapılan çalışmaların sonucunda, kuraklığa karşı ayçiçeğinde en uygun ekim tarihi ve yönteminin belirlenmesi amaçlanıyor.
'HAVA ŞARTLARI VE KOŞULLARI ÇOK ÖNEM ARZ EDECEK'
Edirne Genç Çiftçiler Derneği Başkanı Egemen Ilgın, "Ekim döneminin yanı sıra gelişim dönemindeki hava şartları da çok önemli. Bizim için yağmur bereket demek. Yağmur her zaman, afet boyutunda olmadığı sürece, çiftçimizin yüzünü güldürür. Mesela şu an havaların soğuk gitmesi, yağışlı olması, buğday tarımı açısından oldukça önemli. Tabii ayçiçek yerleri yavaş yavaş hazırlanmaya başlanacak. Havalar iyi gittiği için ayçiçeği ekimi de öne çekildi. Tabii ki yağmurun olumlu bir etkisi olacaktır. Ama dediğim gibi çıkış dönemi, gelişim dönemi, buradaki hava şartları ve koşulları çok önem arz edecek" dedi.
'NORMALDE ŞUBAY AYINDA KARI KIŞI YAŞAMAMIZ LAZIM'
Havaların güzel gitmesi durumunda üreticinin erken ekim yapacağını söyleyen Ilgın, "Normalde şubat ayında karı kışı yaşamamız lazım. Ama gördüğünüz gibi dün mesela hava çok güzeldi. İşte bundan 10 gün sonra yine hava sıcaklıkları artarsa, hava iyi olunca çiftçimiz bir an evvel ekip ayçiçeği üretimine başlayacak. Buğday üretimi de aynı şekilde. Biliyorsunuz ekim ve biçim dönemlerinde kayma oldu. Bunun nedeni tamamen iklim krizi. İklim kriziyle alakalı bir durum. Çiftçiler de iklime adapte olmaya çalışıyorlar. Biraz daha erkene çektiklerinde gelişim döneminde biraz daha az kuraklığa maruz kalmasına sebebiyet verebilir. Bu nedenle iklim koşullarına çiftçi ayak uyduruyor, o nedenle öne çekiyor diyebiliriz" diye konuştu.
'ÜRETİCİ GEÇTİĞİMİZ YIL ÇOK DÜŞÜK BİR VERİM ELDE ETTİ'
Geçen yılki kuraklık nedeniyle verimin düşük olduğunu hatırlatan Egemen Ilgın, "Türk tarımında genelde fiyata odaklanıyoruz ama fiyat kadar önemli olan bir şey de verimliliktir. Verimlilik fiyatı belirli ölçüde tolere eder. Verimlilik olmayınca bazı yerlerde dekar başına 70 kilogram, bazı yerlerde 90 kilogram biçimler yapıldı. Daha önce bu biçim miktarları 200-250 kilo civarındaydı. Üreticimiz çok düşük bir verim elde etti. Rekoltesi çok düştü ve toplamda sattığı zaman gübre, ilaç, tohum maliyetini karşılayamayacak oranda bir para eline geçti. Üretim planlamasını yaparken de belirli oranda ayçiçeği ekiminden vazgeçti; 'Bu sene de aynı sorunlar yaşanabilir' dedi. Onun yerine özellikle Keşan Kılıçköy bölgemizde Edirne'nin bazı bölgelerinde ayçiçeği üretmekten vazgeçti" dedi.
'ÜRETİCİ ZOR DA OLSA ÜRETİMİ SÜRDÜRMEYE DEVAM EDECEK'
Edirne'nin ayçiçeği üretiminde lider konumda olduğunu söyleyen Ilgın, "Bildiğiniz gibi Edirne, Türkiye ayçiçeği üretiminde birinci olan bir il. Çok ciddi miktarda ayçiçeği üretiyoruz. Aynı zamanda Türkiye'nin de ciddi bir ayçiçeği açığı var. Ayçiçeği, ayçiçeği tohumu ve ayçiçeği yağı ithalatına çok ciddi oranda döviz veriyoruz. Dolayısıyla bizim üreticimizin ayçiçeği ekmesi aslında çiftçinin para kazanmasının yanı sıra Türkiye açısından da milli bir mesele. Bu nedenle ayçiçeği üreticimiz yine de zorluklara rağmen bu sene de. Biliyorsunuz çiftçinin karnını yarmışlar, kırk yıllık umut çıkmış. Aynen bu sene belki bazı şeyler düşünür diye zorlanarak da olsa tohum fiyatları ciddi miktarda pahalı, gübre deseniz zaten günlük altın borsası gibi, döviz borsası gibi yükseliyor, ilaç fiyatları sürekli yükseliyor. Ona rağmen üreticimiz inşallah Edirne'yi bu lider pozisyonundan düşürmeden, üretimini zor da olsa sürdürmeye devam edecek" diye konuştu. (DHA)
FOTOĞRAFLI
