KARADENİZ'de fındık bahçelerine dadanıp, suyunu emdiği bitkiye zarar veren 'kahverengi kokarca' adlı böcek, sıcaklıklardaki ani artış nedeniyle bu yıl bahçelerde erken görülmeye başlandı. Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Yönetim Kurulu Üyesi Sebahattin Arslantürk, istilacı türün bölgede yayılarak tehdidini artırdığını belirterek, “Önlem alınmazsa fındıkta 150 bin ton civarında bir zarar olabilir. Biyolojik mücadele kesinlikle yeterli değil. Bu dakikadan itibaren kimyasal mücadeleden başka çaremiz yok” dedi.

Dünya fındık üretimi ve pazarının büyük kısmını elinde bulunduran Karadeniz'de 'kahverengi kokarca' adlı böcek türü, başta fındık olmak üzere birçok bitki için tehdit oluşturuyor. 300'den fazla bitki türünde beslenebilen ve biyolojik mücadelenin sürdürüldüğü istilacı böceğin erginlerinin uzun mesafelere uçabilme yeteneğinde olması, yayılışını kolaylaştırıyor. Dadandığı fındık bahçelerinde yapraklarını yiyip, suyunu emdiği bitkilerin kökünü kurutan istilacı, son dönemlerde hava sıcaklıklardaki ani artış nedeniyle bu yıl bahçelerde erken görülmeye başlandı. Bölgede yayılarak tehdidini sürdüren zararlının, popülasyonunun ciddi seviyede arttığını belirten uzmanlar, biyolojik mücadelenin yanında kimyasal mücadelenin de devreye alınmasını öneriyor.

'GEÇEN YILA GÖRE 4-5 KAT DAHA FAZLA ZARAR VERECEK'

Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Yönetim Kurulu Üyesi Sebahattin Arslantürk, kahverengi kokarcanın bu yıl bahçelerde 1 ay erken görülmeye başladığını belirterek, “Kahverengi kokarca böceği normalde mayısın birinci haftası ya da ikinci haftası çıkıyordu. Ama bu yıl iklim şartlarının aşırı derecede sıcak gitmesiyle artık kahverengi kokarca erkenden sahada yayılmaya başladı. Bu böcek normalde mayısın ikinci haftasından itibaren yumurtasını bırakıyordu. Şimdi bu mayısın başında yumurtaları da çıkmış olacak. Çok büyük bir yayılımı var ve gelen ihbarlardan da şunu söyleyebiliriz ki; anormal boyutta çoğaldı. Bu da demek oluyor ki, bu yıl geçmiş yıllara göre verdiği zararın en az dört beş katı daha fazla zarar verecek. Amerikalı bilim insanları, 'bu böcek dünyaya gelmiş en zararlı tarım zararlısıdır' diye bahsediyor. Türkiye'de de bunun önleminin daha önceden alınması gerekiyordu” diye konuştu.

'FİZİKSEL MÜDAHALEDE GEÇ KALDIK'

Kahverengi kokarcaya karşı fiziksel mücadele için geç kalındığı değerlendirmesinde bulunan Arslantürk, “Kahverengi kokarca popülasyonundaki artışa karşı samuray arının salınımı yeterli olacak mı? Hayır olmayacak. Bu böceği yok etmede en kolay yöntemler fiziksel ve kimyasal mücadeleler ama bunu da kışlığa gittiği zaman yapmamız gerekirdi, onun için de geç kaldık. Bu yıl Giresun ve o Ordu tarım il müdürlükleri böceğin yok olması için çalışmalar yaptı ama bizim üreticimiz de bununla nasıl mücadele yapılacağını bilmiyor. Türkiye'nin önümüzdeki süreçte bu işe çok ciddi şekilde eğilmesi gerekiyor” dedi.

'KIRMIZI ALARMA GEÇİLMELİ'

Bu yıl kahverengi kokarcanın fındıkta 150 bin ton kayba neden olacağını öngördüğünü ifade eden Arslantürk, “Bu yıl Artvin bölgesinde bazı köylerde kahverengi kokarcanın verdiği zarar yüzde 60'ı geçti; bu çok büyük ve korkunç bir rakam. Bizde de geçen yıl sadece 150 rakıma kadar alanda görülürken bu sene şu anda gelen ihbarlar böceğin 700 rakımlı arazilere kadar çıktığını gösteriyor. Bu da demek oluyor ki, büyük bir alana zarar verecek. Umarım öyle bir şey olmaz. Bununla ilgili artık bakanlığın kırmızı alarma geçmesi gerekiyor. Böyle giderse, önlem alınmazsa benim öngörüm 150 bin ton civarında bir zarar olabilir; bu çok büyük bir rakam. Biyolojik mücadele kesinlikle yeterli değil. Çünkü böceğin popülasyonunun anormal şekilde büyüyen bir yapısı var. Yani bir anne babadan bir sezonda 14 bin tane böcek ortaya çıkıyor. Fındık üreticisi olarak çok endişeliyiz. Böceğin verdiği zararın nasıl olduğunu biliyorum. Bu dakikadan itibaren üreticiler olarak da kimyasal mücadeleden başka çaremiz yok. Şu anda görüntüye bakarsanız, kimyasal mücadelenin bir an önce tam yerinde ve zamanında yapılması gerekiyor" ifadelerini kullandı.