Ruken KADIOĞLU-Canberk ÖZTÜRK/ANKARA, (DHA)- ANKARA Beytepe Murat Erdi Eker Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Dr. Özlem Öndeş, 'Venöz tromboembolizm' (damarlarda kan akışını engelleyen kan pıhtısı) önlenebilir ölümlerin başında gelirken, 'lenfödem'in hızla ve fark edilmeden yayıldığı için dünyada gizli bir salgın olarak kabul edildiğini söyledi. Öndeş, "Venöz hastalığı ve lenfödemi önlemek için; yaşam tarzı değişiklikleri yapmalıyız; mesela daha az yağlı besin tüketmeliyiz, daha fazla egzersiz yapmalıyız" dedi.

Sağlık Bakanlığı, toplardamar ve lenfatik damar sağlığının önemine dikkat çekmek için, '7-13 Nisan Kalp Damar Sağlığı Haftası'nda birçok etkinlik düzenliyor. Beytepe Murat Erdi Eker Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Dr. Özlem Öndeş, venöz ve lenfatik damar hastalıklarının önlenebilir ve tedavi edebilir hastalıklar olduğunu belirterek, "Bu yüzden de farkındalığı önemlidir. Örneğin venöz tromboembolizm toplar damardaki pıhtılaşma durumu önlenebilir ölümlerin önde gelen nedenlerinden biridir. Lenfödem ise gizlenmiş salgın olarak kabul edilir. Venöz damarlar yani toplardamarlar oksijenden fakir kanı kalbimize geri taşırlar. Bir şey toplardamarı zayıflattığında veya hasar verdiğinde toplardamar olması gerektiği gibi çalışmaz. Venöz hastalık durumunda, damarlarımızdaki kapakçıkların zarar görmesi nedeniyle kapakçıklar tamamen kapanamaz. Bu da kanın geriye doğru sızmasına veya her iki yönde akmasına neden olur" dedi.

'DÜNYADA VARİS GÖRÜLME ORANI YÜZDE 33'

Kan pıhtıları, varisler ve venöz ülserler başta olmak üzere venöz hastalıkların 7 kısımda incelenebildiğini söyleyen Dr. Öndeş, "Kan pıhtıları bacaklarımızda, kollarımızda, iç organlarımızda, beynimizde, böbreklerimizde, akciğerlerimizde görülen pıhtılardır. 'Kronik venöz yetmezlik' dediğimiz hastalık ise kanın bacaklarda birikmesidir ve bu kronik şişmeye neden olur. Artan basınca bağlı olarak da ciltte renk değişikliğine ve ülserlere kadar gidebilir. Varisler ise damar duvarının yapısının bozulması ve damarlarda genişlemedir. Venöz ülserler iyileşmeyen, tekrarlayan yaralardır. Bunlar açık yaralara da dönüşebilir ve dizimizin altında, bacağımızın iç kısmında, ayak bileğimizin hemen üzerinde oluşur. 'Venöz reflü' dediğimiz, yani toplardamardaki kanın geriye akması ile ilişkili olabilecek pelvik ağrıların da görülme sıklığı çok fazladır. İnsanların kilo almasıyla, sağlıksız yaşam şekilleri ile venöz hastalıklara yakalanma olasılıkları daha yüksek olmaktadır. Dünyada erişkin insanlarda yüzde 33 oranında varis görülmektedir. Venöz hastalık risk faktörleri; ailede venöz hastalık öyküsü varsa, gebelik, vücut kitle indeksi 30'dan büyük ise, kadın olmak, uzun süre oturmak veya uzun süre ayakta durmak, doğum kontrol hapı veya hormon tedavisi almak, tütün ürünleri kullanmaktır. Bacaklarımızda ve kollarımızda görülen ağrı, kramp, kızarıklık, sıcaklık artışı, ağırlık, kaşıntı, yanma hissi, şişme, şişkin damarlar venöz hastalık belirtileri olabilir" diye konuştu.

'BOL GİYSİLER GİYEBİLİRİZ'

Dr. Öndeş, lenfödem hastalığına ilişkin olarak ise, "Meme kanseri ameliyatı ve pelvik cerrahisi ameliyatı sonrasında koltuk altı lenf düğümlerinin çıkarılması gerekir; çıkarılmazsa, lenf damarları hasar görebilir. Bu durumda da lenfödem gelişebilir, bundan dolayı sinsi, gizli bir hastalık olarak tabir ediliyor. Venöz hastalığı ve lenfödemi önlemek için; vücudumuzu izlemeliyiz, yaşam tarzı değişiklikleri yapmalıyız; mesela daha az yağlı besin tüketmeliyiz, daha fazla egzersiz yapmalıyız, tütün ürünlerinden vazgeçebiliriz, yeterli su içeriz, bacaklarımızı otururken yükseltebiliriz, bol giysiler giyebiliriz, cilt bakımı yapabiliriz, uygun ayakkabı seçimi yapabiliriz" ifadelerini kullandı. (DHA)

FOTOĞRAFLI