Elbette psikolojik açıklaması daha komplekstir. Fakat narsisizm sadece tek bir biçimde görülmez. Dışarıdan bakınca en azından kendini beğenmiş olduğunu anlayacaklarınız olduğu gibi büyüklenmeci olduğunu hiç belli etmeyenlerinin de olduğunu söylemek gerek. Gizli narsist denilen bu kişiler, belki de narsistlerin en tehlikesi. Genel olarak dışarıdan bakınca pek anlaşılmasa bile tek isteği hayran olunma isteği olan, karşısındakini anlamaktan yoksun kişilerdir bunlar. Gelgelelim normal narsistler ile kıyaslayınca aralarında davranışsal farklılık görülür. Bununla birlikte yıkıcı etkiler bakımından normal narsistlerle arasında pek fark yoktur. Peki gizli bir narsisti nasıl tanırsınız? Gizli narsisizm belirtileri nelerdir?
Gizli narsistler nasıl anlaşılır?
Narsisizmin genel nitelikleri, özdeğer duygusunun yüksek olması, ün isteği, kişisel kabiliyetleri abartmak, büyüklenmek, hayranlık isteğidir. Bununla beraber narsistler, başkalarını manipüle etmeleri ve onları sömürmeleriyle tanınır. Bu kişiler karşısındakinin ne ve nasıl hissettiğini anlamaktan bihaberdir. Narsistleri gizli ve açık olmak üzere ikiye ayırmak mümkündür. Narsistlerin genel hali, dışarıdan gözlemleyince durumunu belli eder. Fakat gizli narsistleri tanımak biraz daha zordur. Ya detaylı olarak kişinin her tutum ve davranışını incelemek ya da profesyonel olmak gerekir.
Gizli narsist kişilerin içe dönük ya da dışa dönük olması arasında spesifik farklılık yoktur. İnsanları yaklaşımları farklı olsa bile içinde narsistik nitelikler barındırır. Bununla beraber ulaşmak isteği hedefler, belli etmediği büyüklenmecilik hali aynıdır.
İnsanlar neden gizli bir narsist olur?
Gizli narsistleri anlamak zorludur. Zira bunun sebepleri henüz net değildir. Gelgelelim kişilerin bu ruh halinde ve davranış kalıplarında etkisi olduğu düşünülen bazı faktörler vardır. Peki nedir bunlar?
- Kalıtım
- Çocukluk yaşamında travma öyküsü
- Yetiştirilme tarzı
- Kişilik
- Mizaç
Gizli narsistleri neler kışkırtır?
Gizli bir narsisti çığırından çıkaran durumlar aşağıda yer almaktadır:
- Başkalarının onu görmezden gelmesi, takmaması
- Benlik algısına yönelik tehdit hissetmesi
- Utanç duygusu
- Birini kıskanması
- Kontrolün elinden kaçtığı hissi
- Başkalarıyla kendini kıyaslayınca onun sahip olduklarına sahip olmadığını bilmesi veya buna inanması
- Saygısız davranışlar
- Eğitim, finansal ve çeşitli durumlarda kendisinden yüksek statüdeki insanlarla birlikte olması
- İlgisizlik
Gizli narsistleri normal narsistlerden ayıran farklar nelerdir?
Gizli narsist birisi insan ilişkilerinden daha uzak durmaya meyilli olur. Daha net bir ifadeyle içe dönük olmaktadırlar. Oysa normal narsistler ilgi açı olduğunu her haliyle belli eder. Kibir, adeta bir canavar gibi bekler pusuda. Açık narsistler büyüklenmeci tavırları, her zaman pohpohlanmayı bekler halleriyle kolayca anlaşılır. Ayrıca gizli bir narsist ile arasındaki fark yaygın olarak dışadönük davranışlarda bulunmasıdır.
Genel olarak tüm narsistler ne yaptığının, nasıl göründüğünün ayırdına varamaz. Diğer bir deyişle narsistlerin belirgin özelliği içgörü ve farkındalık seviyelerinin düşük olmasıdır. Gizli narsist kişiler ne yaptıklarının ayırdına az da olsun varır. Gelgelelim amaca ulaşan yolda her şey mübahtır. Bu sebeple davranışlarını yanlış olarak değerlendirme eğiliminde olmaları pek olası değildir. İki tip narsistlerin de benlik saygısı ile ilintili problemleri vardır.
Gizli narsist insanlar nasıl davranır?
- İş yerinde başkalarına üstünlük kurma isteği
- Toplumsal yaşamda normalde davrandığından epey faklı olması
- Ara ara öfke patlamaları yaşamasına rağmen aslında bunu yapmadığına dair manipülatif davranışlara ve inkara başvurması
- Kendi hatalarından başkalarını sorumlu tutmak
- Sürekli olarak dedikodu yapma, başkalarını çekiştirme
