Rize’ye sadece 15 km mesafede bulunan Güneysu, tarihi ve doğal güzellikleriyle Karadeniz’in saklı cennetlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Doğuda Çayeli, batıda İkizdere, kuzeyde Rize Merkez ve güneyde Erzurum’a (Kaçkar Dağları) komşu olan Güneysu, 107 km²’lik yüzölçümü ve 16.522 kişilik nüfusuyla Rize’nin iç kesimlerinde yer alıyor.
Tarih Öncesine Dayanan Köklü Geçmiş
Araştırmalara göre, Güneysu bölgesi yontma taş çağından sonra iskan görmüştür. MÖ 650-500 yıllarında Miletliler tarafından küçük bir pazar yeri olarak kurulan bu topraklar, zamanla Medler, Persler, Pontus, Roma, Bizans ve Trabzon Rum Devleti gibi birçok medeniyetin hakimiyetine girmiştir. 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’u fethiyle Osmanlı topraklarına katılan bölge, Cumhuriyet döneminde “Güneysu” adını almıştır.
İlçenin eski adı olan Potomya, Rumca kökenli olup "üç büyük derenin birleştiği yer" anlamına gelir. Bu isim, ilçeden Karadeniz’e akan Potomya Deresi’nden gelmektedir.
Doğal Güzellikleri ve Turistik Noktaları
Güneysu, Karos Dağı’nın güneyinde, Kıble Dağı ve Ayane Tepeleri’nin eteğinde konumlanmıştır. Doğal güzellikleriyle ön plana çıkan ilçe, çay tarımı ile anılsa da turizm açısından da önemli bir potansiyele sahiptir.
- Handüzü Yaylası: Serin yayla havasıyla doğaseverlerin gözde mekanı.
- Kıbledağı Köyü (Ilıca) Camisi: Tarihi cami, bölgenin kültürel mirasını yansıtır.
- Gürgen Köprüsü (Kangeldibi): Mimari yapısıyla dikkat çeken tarihi köprü.
- Kıbledağı Mesire Yeri ve Kent Ormanı: Doğal güzellikleriyle piknik alanı olarak tercih edilir.
- Arapdüzü Doğa Parkı ve Mesire Yeri: İlçeye gelen turistlerin uğrak noktalarından biridir.
Ekonomi ve Nüfus
22 köyden oluşan Güneysu, tarım ve tarıma dayalı sanayi ile ekonomisini şekillendirmiştir. İlçede çay üretimi en önemli geçim kaynağıdır. Şehirde 4.914 kişi yaşarken, köylerde ise nüfus 11.608’dir.
İdari Yapı ve Yerel Yönetim
1969 yılında Ulucami ve Küçükcami köylerinin birleşmesiyle Güneysu’da belediye teşkilatı kurulmuş ve ilk belediye başkanı olarak Yusuf Hazavitligil seçilmiştir. 1987 yılında ise ilçe statüsüne kavuşmuştur.
Yerel Kültür ve Dil
Türkçe, Güneysu’da konuşulan tek dildir. Bölgedeki bazı eski yer adlarının gayrimüslim halkın etkisiyle oluştuğu düşünülmektedir.
Güneysu, tarihi zenginliği ve doğal güzellikleriyle hem ziyaretçilerine hem de sakinlerine huzur dolu bir yaşam sunmaya devam ediyor.
