Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Karadeniz sahilindeki yerleşim alanlarının büyük bir kısmının deprem ve heyelan riski taşıdığını vurguladı. Doğu Karadeniz Bölgesi'nin jeolojik yapısı nedeniyle hem deprem hem de heyelan tehlikesine açık olduğunu belirten Bektaş, özellikle çok katlı binaların heyelan sahaları üzerine inşa edildiğine dikkat çekti.
Heyelan Riski Büyük Tehlike
Bektaş, Trabzon'un Akyazı-Beşirli bölgesi, Rize ve Arhavi gibi birçok yerleşim yerinde heyelan tehlikesine rağmen çok katlı binaların inşa edildiğini belirtti. "Bu binalar hem heyelan riski altında hem de deprem tehlikesi altında. Heyelan olasılığı yüksek bir bölgede, çok katlı binaların inşa edilmesi büyük bir afete davetiye çıkarıyor," dedi.
Trabzon ve Bartın Aynı Kuşakta
Doğu Karadeniz’in kuzeyde Karadeniz Fayı, güneyde Kuzey Anadolu Fayı arasında yer aldığını ifade eden Prof. Dr. Bektaş, Trabzon’un deprem çekincesinin Bartın ile aynı seviyede olması gerektiğini belirtti. 1947'de ikinci derece deprem bölgesi olan Trabzon’un, 1963 yılında deprem bölgesi dışına çıkarıldığını hatırlatan Bektaş, 2018 yılında yapılan güncelleme ile bölgenin yeniden yüksek deprem çekincesi taşıdığı kabul edildiğini söyledi.
Dolgu Alanları Tehlike Altında
Bölgedeki dolgu alanlarının büyük risk taşıdığını vurgulayan Bektaş, özellikle Trabzon’daki stat, havaalanı ve hastanelerin bu alanlarda yer aldığını belirtti. "AFAD’ın verdiği yönetmelikte sağlam zeminler için öngörülen 6.6 büyüklüğündeki deprem, dolgu alanlarında 3-4 kat daha fazla etkili olabilir. Bu durum, barajlar ve enerji santralleri gibi kritik yapıların bulunduğu bölgeler için de geçerlidir," dedi.
Uydu İzlemesi ve Kitle Hareketleri Kontrolü Şart
Prof. Dr. Bektaş, "Dolgu alanlarındaki oturmaları ve yamaçlardaki heyelanları kontrol etmek için uydu üzerinden kitle hareketlerini, oturma hareketlerini ve yer değişimlerini sürekli gözlemlemek gerekiyor. Bu tür önlemler, olası afetleri önlemede hayati önem taşır," ifadelerini kullandı.
"Rize Yerle Bir Olabilir"
Rize’nin tamamen dolgu alanı üzerinde kurulu olduğunu hatırlatan Bektaş, olası bir depremde şehrin büyük bir yıkıma uğrayabileceğini söyledi. "Rize’nin kentsel dönüşümü bu nedenle gündemde. Ancak şu anda bile bir deprem olsa, şehir yerle bir olur," dedi.
AFAD Verilerine Göre Deprem Olasılığı
AFAD verilerine göre Doğu Karadeniz Bölgesi’nde önümüzdeki 50 yıl içinde yüzde 90 olasılıkla 6.6 büyüklüğünde bir deprem yaşanabileceğini belirten Bektaş, bu büyüklüğün dolgu alanlarında daha yıkıcı olacağını ifade etti.
Prof. Dr. Osman Bektaş’ın açıklamaları, bölgedeki riskleri bir kez daha gündeme taşıdı. Uzmanlar, alınacak önlemlerin gecikmeden hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.
