Berkay YILDIZ/SAMSUN, (DHA)- SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Koray Karabekiroğlu, haziran ayında yapılacak Yüksek Öğretim Kurumları Sınavı (YKS) ile Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavı sürecinin psikolojik etkilerine dikkat çekerek, “Sürekli sınavı hatırlatmak, çocuğun kaygısını artırır. Bu süreçte anne babaların sakin kalması, daha az konuşması ve evdeki düzeni bozmaması en doğru yaklaşımdır” dedi.
Prof. Dr. Koray Karabekiroğlu, sınavın bu kadar ön planda olmasının ve başarı odaklı yaklaşımın çocukların psikolojik yükünü artırdığını belirterek, “Sınava hazırlık süreci büyük ölçüde tamamlandı. Bu noktadan sonra çocukları kaygılandıracak, stresi artıracak her türlü söylemden kaçınmak gerekiyor. Ailelere, özellikle sınav konusunu gündemde tutmadan, daha az konuşmalarını tavsiye ediyorum” diye konuştu.
‘ÇOCUKLARI BAŞKALARIYLA KIYASLAMAK ÇOK ZARARLIDIR’
Fazla kaygının çocukların sınav döneminde onların dikkatlerini bozabileceğini söyleyen Prof. Dr. Koray Karabekiroğlu, “Sınavlara kısa süre kala insanlara iki temel tavsiyem var. Birincisi, sınav hakkında gereksiz konuşmalardan kaçınmak. Konu açılırsa da çocuğa öğüt vermeden sadece ne hissettiğini sorarak yorum yapmadan konuşmak gerekir. İkincisi ise günlük düzeni bozmamak. Uyku ve yemek saatleri çalışma ortamı günlük rutinler korunmalı. Son haftalarda büyük değişiklikler örneğin ortam değiştirmek ani tempolarla çok fazla çalışmak genellikle verimsiz oluyor. Sınav döneminde sağlık uyku ve ruhsal denge her şeyden önemli. Bazı çocuklarda sınav kaygısı daha belirgin olabilir. Bu durumda sınav gününe zihinsel olarak hazırlanmak yani sonuca değil sürece odaklanmak örneğin o gün ne yapacağım sorusuna odaklanmak kaygıyı yönetmeye yardımcı olur. Çünkü kontrol edebildiğimiz tek zaman dilimi şu an. Kaygı tamamen kötü değildir hatta motive edici olabilir. Ancak fazla kaygı dikkati bozabilir. Bu nedenle sınavı sürekli hatırlatmak çocukları başkalarıyla kıyaslamak çok zararlıdır. ‘Arkadaşın kaç net yapmış, böyle giderse kazanamazsın’ gibi cümleler çocukların motivasyonunu kırar. Bunların yerine emeği vurgulamak gerekir. Emeğe değer verilen destekleyici bir ortam yaratmak sınav başarısını da olumlu etkiler” ifadelerini kullandı.
TERCİH ZAMANINDA AİLELER ÇOCUKLARININ SEÇİMİNE SAYGI DUYMALI
Tercih sürecinde ise çocuğun kendi isteğiyle bilinçli tercihler yapması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Karabekiroğlu, şöyle devam etti:
“Sınava girecek çocukların ev ortamı da önemlidir. Gürültülü dağınık kaotik bir ev atmosferi konsantrasyonlarını bozabilir. Televizyonun sürekli açık olduğu tatil planlarının konuşulduğu bir evde çocuk ders çalışmakta zorlanabilir. Bu nedenle mümkün olduğunca sessiz ve sakin bir ortam sağlamak hatta bazı planları sınav sonrasına ertelemek daha iyi olabilir. Ayrıca çocukların zaman zaman ders dışında etkinliklere katılması yani açık havada yürüyüş yapması sporla ya da sanatla ilgilenmesi de onları zihinsel olarak rahatlatır. Bu dönemde hala çok kaygılı olan çocuklar için profesyonel destek gerekebilir. Bu noktada bir uzmandan yardım almak süreci daha sağlıklı atlatmalarını sağlar. Unutulmamalı ki bazen anne babalar çocuklardan daha fazla kaygı yaşıyor ve bu kaygı onlara da yansıyor. Bu nedenle ebeveynlerin de kendi duygu durumlarına dikkat etmeleri gerekiyor. Sınav sonrası tercih dönemine geldiğimizde çocukların karar sürecinde aktif rol alması çok önemli. Kendi isteğiyle bilinçli bir şekilde tercih yapmadığında ileride mutsuz olma riski artar. Çocuğun seçenekleri düşünerek avantajlarını değerlendirerek bir seçim yapması gerekir. Bu süreçte aileler çocuğun yanında yönlendirici değil destekleyici bir rol üstlenmelidir. Meslek seçerken tek bir alana bağlı kalmamak uzun vadeli hedefler koymak ve zamanla bu hedefleri güncellemek sağlıklı bir yaklaşım olur.” (DHA)
FOTOĞRAFLI
