Kadir ÖZEN/İZMİR, (DHA)- TÜRKİYE Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, Ege Denizi'ndeki, uzmanların magmatik nedenlerden kaynaklandığına dikkat çektiği deprem fırtınasıyla ilgili değerlendirmede bulunarak, Santorini Adası'ndaki volkanın patlaması halinde ciddi bir kuraklık yaşanacağını söyledi. Yaşar, kuraklık halinde yer altı sularının öneminin daha da artacağını belirtip, rezervin korunmasını istedi.

Ege Denizi'nde 28 Ocak itibarıyla yoğunlaşan sismik hareketlilik sonucunda bölgedeki deprem sayısı 600'ü geçti. Yunanistan'ın Santorini Adası'nın yaklaşık 25 kilometre kuzeydoğusunda yoğunlaşan, derinlikleri 5 ile 25 kilometre arasında değişen ve uzmanlar tarafından volkanik nedenlerden kaynaklandığı belirtilen depremler Türkiye'de de hissedilip tedirginliğe neden oldu. TÜBA Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, Santorini Adası'ndaki volkanın patlaması tsunami ve depreme yol açar açıklamaları olduğunu hatırlatıp, "Doğrudur ancak bunlar lokal olarak etkiler. Asıl büyük olay, kuraklık yaratması. Volkan patlamaları olağanüstü kuraklığa neden olur. Bu da büyüklüğüne göre değişir. Tsunami ve deprem bölgeseldir ama kuraklık tüm dünyayı aynı anda vurur. Kuraklık ise ekonomik kriz, açlık ve savaşlar demektir" dedi.

Dünyada 120 civarında aktif volkan olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Yaşar, "Bazı volkanlar çok büyüktür. Büyük volkanlar patladığı zaman büyük bir kuraklığa neden olur. 1991 yılında Filipinler'deki Pinatubo Yanardağı patladı. Son 130 yılın en büyük patlamasıydı. Hava sıcaklığı bir anda 0,5 derece düştü ve barajlarımız boşaldı. Türkiye olarak ilk kez Bulgaristan'dan elektrik satın aldık. ABD ve Avrupa, su tasarrufu yönünde önlemler aldı" diye konuştu.

'KURAKLIK EKONOMİK KRİZ, AÇLIK VE SAVAŞLAR DEMEKTİR'

Santorini Adası'ndaki volkanın Pinatubo'dan 15 kat büyük olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Doğan Yaşar, şöyle devam etti:

"Batık kent Atlantis'in olduğu yer, Santorini Adası. Buradaki volkan yaklaşık milattan önce 1600'lü yıllarda patlamadan önce ada ticaret merkeziydi. Gerek Karadeniz'den Rusya'dan gerek Mısır ve Akdeniz'den gelen gemiler mallarını orada boşaltıyordu. O dönemin en zengin kentiydi. Tüm para ve ticaret orada dönüyordu. Volkan patlamasından sonra adanın 3'te 1'i sulara gömüldü. Gelen bazı gemiler adayı bulamadı. Sonradan ada batık kent Atlantis'e evrildi. Son 10 bin yılda, Tambora Yanardağı'ndan sonra patlayan en büyük volkan Santorini'dir. Müthiş bir kuraklığa neden olur. Kuraklık ekonomik kriz, açlık ve savaşlar demektir"

'VOLKAN PATLAMASI DURUMUNDA 3-4 SENE YAĞIŞ AZLIĞI OLACAK'

Tüm dünyada yer altı suları ciddi bir konu olduğunun altını çizen Prof. Dr. Yaşar, "Kaçak kuyu açamazsınız. 2023 yılında İspanya'da 256 kaçak kuyu açıldı. Kaçak kuyuları açanlar, cezaevine girdi. Yer altı suları çok değerli. Volkan patlaması durumunda 3-4 sene yağış azlığı olacak. O zaman su ihtiyacı yer altı sularından karşılanacaktır. İşte bu nedenle yer altı sularına dokunmamak gerekiyor. Hep 2-3 yıllık bir rezerv saklanması gerekiyor. Maalesef biz bunu yapmıyoruz. Türkiye'de 550 bin kuyu olduğu tahmin ediliyor. Bunun 120 bini ise kaçak" dedi. (DHA)

FOTOĞRAFLI