Tuğçe ODABAŞI - Ulaşcan ÖZER / İSTANBUL, (DHA) - LİSE öğrencilerinden oluşan Kutup Yüzyılı Ekibi, geliştirdikleri İnsansız Kutup Hava Aracı (İKHA) ile Antarktika semalarında bilimsel ölçümler yaparak Türkiye’yi temsil etti. TEKNOFEST ve TÜBİTAK 2204-C yarışmalarında birincilik kazanan gençler, İKHA sayesinde metan gazı, sıcaklık ve nem ölçümlerini doğrudan sahada gerçekleştirdi. Projeleriyle küresel iklim değişikliği araştırmalarına ve çalışmalarına katkı sunan ekip, geliştirdikleri sistemle sadece bilim dünyasına değil, aynı zamanda yeni nesillere de ilham verdi. Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Elvan Kuzucu Hıdır, gençlerin başarısını vurgulayarak “Gençlerimiz artık sadece hayal kurmuyor, hayallerini gerçeğe dönüştürüyor” dedi.

Kabataş Erkek Lisesi öğrencileri Elif Sena Şahin, Şerif Efe Dartar ve Kayra Ege Altun’dan oluşan ‘Kutup Yüzyılı Ekibi’, geliştirdikleri İKHA projesiyle Antarktika’da önemli bir başarıya imza attı. TEKNOFEST ve TÜBİTAK 2204-C yarışmalarında sergiledikleri projeyle birincilik elde eden lise öğrencileri, geliştirdikleri hava aracıyla kutup bölgelerinde metan gazı, sıcaklık ve nem ölçümleri gerçekleştirdi. Proje ekibi, bu çalışmalarıyla Türkiye’nin kutup araştırmalarındaki yerine katkı sunarken, aynı zamanda bilim ve teknoloji alanında yeni nesillerin neler başarabileceğini de gösterdi.

HIDIR: TEKNOFEST BİZİM HAYALLERİMİZİN ÖTESİNDE BİR GERÇEKLİK SUNDU

Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Elvan Kuzucu Hıdır, gençlerin bilimsel çalışmalara olan ilgisini artırmanın ve projeler geliştirmelerini sağlamanın TEKNOFEST’in en büyük amaçlarından biri olduğunu vurgulayarak, “Biz bu yarışmalardan yetişecek, bu alanda projeler geliştirecek gençlerin doğmasını istiyoruz. 5-6 yıl önce biri lise öğrencilerinin roket tasarlayıp fırlatacağını ya da Antarktika’da İHA uçuracağını söyleseydi, buna inanmak zor olurdu. Ama TEKNOFEST bizim hayallerimizin ötesinde bir gerçeklik sundu. Gençlerimiz artık sadece hayal kurmuyor, hayallerini gerçeğe dönüştürüyor. Ürettikleri projelerle ülkemizi havada, karada, denizde ve kutuplarda gururla temsil ediyorlar” diye konuştu.

ANTARKTİKA SEMALARINDA TÜRK YAPIMI İHA

Projede yer alan Kabataş Erkek Lisesi 11’inci sınıf öğrencisi Kayra Ege Altun, ekip olarak insansız hava araçları konusunda başta bilgi sahibi olmadıklarını ancak 1,5 yıllık süreçte yoğun bir çalışma gerçekleştirdiklerini söyledi. Altun, “İKHA, metan gazı yoğunluğu, sıcaklık ve nem ölçümleri yapabiliyor. Topladığı verileri, milli yazılımımız olan ‘Kutup Veri Analiz Programı’na aktarıyor. Bu program sayesinde iki ve üç boyutlu grafikler oluşturabiliyoruz. Ayrıca yapay zeka destekli regresyon analizleriyle verileri daha anlamlı hale getiriyoruz” ifadelerini kullandı.

TEKNOFEST’in sadece bir yarışma değil, aynı zamanda sürekli gelişmeyi teşvik eden bir süreç olduğuna vurgu yapan Altun, “Burada ödül aldıktan sonra işimiz bitmiyor, aksine yeni projeler üretme motivasyonu kazanıyoruz. Antarktika’da insansız hava aracımızın uçtuğunu görmek bizim için çok duygusal ve gurur verici bir andı. Gençlere en büyük tavsiyem, pes etmemeleri ve hayallerinin peşinden gitmeleri” dedi.

ŞAHİN: KÖTÜ HAVA KOŞULLARI İÇİN EN ETKİLİ ÇÖZÜM

Ekip üyelerinden Kabataş Erkek Lisesi 11’inci sınıf öğrencisi Elif Sena Şahin, insansız hava aracı geliştirme fikrinin, Antarktika’nın zorlu hava koşulları nedeniyle ortaya çıktığını belirterek, “Özellikle ulaşımı zor olan bölgelerde hava araçları büyük avantaj sağlıyor. Biz de bunu düşünerek meteorolojik ölçümler yapabilecek, verileri analiz edebilecek bir İHA geliştirmeye karar verdik. Projemizi Antarktika’da test etme şansı bulmamız bizim için çok büyük bir deneyim oldu ve bu süreç bizim bilimsel araştırmalarımıza güzel katkılar sundu” diye konuştu.

DARTAR: PROJEMİZ YENİ TALEPLERE GÖRE KOLAYCA GÜNCELLENEBİLİR

Proje ekibinde yer alan Şerif Efe Dartar ise İKHA’nın özellikle metan gazı ölçümlerine odaklandığını belirterek “Daha önce araştırmacılar, kutuplarda çubuklarla ölçüm yapıyordu. Ancak biz mobilitesi yüksek, geniş alanları tarayabilen bir sistem geliştirdik. İHA’mız, belirlenen rotada tamamen otonom şekilde uçabiliyor ve verileri kaydederek analiz edebiliyor. Aynı zamanda, farklı sensörlerden gelen verileri işleyebilen bir platform olarak geliştirildi, yani yeni taleplere göre kolayca güncellenebilir” ifadelerini kullandı.

Bilimsel çalışmaların uzun soluklu süreçler gerektirdiğini vurgulayan Dartar, “Bu bizim ilk projemiz değil. Daha önce farklı yarışmalara katıldık ve her seferinde yeni şeyler öğrendik. Gençlere tavsiyem, tek bir denemeyle pes etmemeleri, farklı yarışmalarda kendilerini denemeleridir” diye konuştu.

IŞIK: HAYAL KURMADAN BAŞARI MÜMKÜN DEĞİL

Kabataş Erkek Lisesi Kimya Öğretmeni aynı zamanda ekip danışmanı Seher Neceroğlu Işık da öğrencilerin başarma azminin en önemli unsur olduğunu belirterek, “Bu proje, onların hayaliyle başladı. 9. sınıfta kimya derslerine girdiğim öğrencilerim yazın beni arayarak ‘Kutuplara gitmek istiyoruz’ dediklerinde, ‘Peki, bunun üzerine çalışalım’ dedik. Bu süreçte onlara yol gösteren bir danışman olarak yanlarında oldum ama en büyük başarı onların emekleri sayesinde geldi” dedi.

TEKNOFEST’in gençlere sadece bir başarı kapısı açmakla kalmayıp, sürekli yeni projeler üretme vizyonu da kazandırdığını belirten Işık, “Birincilik aldıktan sonra bir bilim insanı bize ‘Sonra ne yapacaksınız?’ Diye sordu. O bizim için çok önemliydi. Daha sonra düşündük ve roket yarışmasına katılmaya karar verdik. Şimdi daha küçük sınıflardan öğrencileri de projeye dahil ederek bir akran öğrenmesi süreci başlattık. Yeni projeler geliştirmeye devam edeceğiz” diye konuştu.