Trabzon’da geçtiğimiz yıl turizm gelirinin 1 milyar doları aşması üzerine turizm sektörüne ilgi de yatırım da artış gösterdi.

Trabzon’da 2022 yılında D2 yetki belgeli araç sayısı 1458 iken 2023’te bu sayı 3302’e ulaştı. D2 firma sayısı ise 88’den 139’a yükseldi.

Geçen yıl 220 olan seyahat acentesi sayısı bu yıl 278’i buldu. Turizm İşletmecileri ve Seyahat Acenteleri Derneği (TİSAD) Başkanı Murat Çavga,  turizm sektöründe yaşanan gelişmeleri günebakış gazetesine değerlendirdi.

TAMAMEN ORTA DOĞU’YA ODAKLI

Başkan Murat Çavga, “Ayağı yere basan bir şekilde büyüme olduğunu söyleyemem. Bir yılda bir şehirde araç sayısı yüzde 100 artmaz.  D2’li araç sayısı bin 844 tane artmaz. Planlı programlı bir yerde insanların hepsi aynı anda bungalov ya da günlük kiralık daireye yönelmez. Tamamen Orta Doğu turizmine odaklı yapılar. Bir şehrin turizmle alakalı gelecek planlamasının yapıldığı bir yerde herkes apart otel ya da 1+1 tesisler yapmaz.” dedi.

İKİ KATI TURİST MÜMKÜN DEĞİL

Hiç kimsenin mağdur olmasını, zarar etmesini istemediklerini vurgulayan Başkan Murat Çavga, “İnşallah şehir çok para kazanır. İnşallah geçen senenin iki katı, üç katı turist gelir. İnşallah ama bakın hep bunlar inşallahla başlayan cümleler. Hep temenni cümleleri. Realite ortada. 1458 olan araç sayısı bu sene 3302’ye çıktığı zaman geçen seneki gibi iş yapabilmen için, geçen seneki turist sayısını da araba sayısı kadar ikiye katlaman lazım. Bu mümkün değil.” diye konuştu.

TİSAD Başkanı Murat Çavga, gelişme gösteren Trabzon turizmine ilişkin günebakış gazetesine dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu. Turizm sektöründe sağlıklı bir büyüme olup olmadığına dair soru üzerine TİSAD Başkanı Murat Çavga, “Ayağı yere basan bir şekilde büyüme olduğunu söyleyemem. Bir yılda bir şehirde araç sayısı yüzde 100 artmaz.  D2’li araç sayısı bin 844 tane artmaz. Planlı programlı bir yerde insanların hepsi aynı anda bungalov ya da günlük kiralık daireye yönelmez. Apart furyası almış başını gitmiş. Apart otel mantığı, geniş geniş odalar, tamamen Orta Doğu turizmine odaklı yapılar. Planlı bir şehirde, bir şehrin turizmle alakalı gelecek planlamasının yapıldığı bir yerde herkes apart otel ya da 1+1 tesisler yapmaz.” açıklamalarında bulundu.

TEK BİR BÖLGEYE ODAKLI TURİZM SÖZ KONUSU

Bu durumun yol açabileceği problemlerin sorulması üzerine TİSAD Başkanı Murat Çavga, “Şu anda pazar bağımlılığımız maalesef bölgesel. Bu eskiden daha kritikti. Şu anda turist gelen ülkeler 7-8’e çıktı. Önceden 1-2 ülkeyle sınırlıydık. Suudi pazarına tamamen odaklanmıştık. Şimdi Orta Doğu diyebiliyoruz. Baktığımız zaman coğrafi olarak tek bir bölgeye odaklı bir turizm söz konusu. Kruvaziyerler geliyor ara sıra ama Orta Doğu turizminin yanında bunların sayı olarak esamesi bile okunmaz. Şehir kendini tamamen Orta Doğu'ya odaklanmış bir vaziyette. Allah Orta Doğu'daki misafirlerimize zeval vermesin diyeceğiz.” ifadelerini kullandı.

TURİZM KONSEYİNİN RESMİ BİR KARŞILIĞI YOK

Turizm Konseyinin yaptığı çalışmalara katılım sağlayıp sağlamadıklarının sorulması üzerine Başkan Murat Çavga, “Konseyin yürütmesinde yokuz. Turizm Koordinasyon Kurulunda da yokuz. Konseyin bir resmi karşılığı yok. Turizm Konseyi henüz resmi tabana oturmamış bir yapı. İçinde gayretli arkadaşlarımız var. Onların gayretlerine, emeklerine ve bireysel çalışmalarına asla saygısızlığımız olmaz ama kurum kimliğini tam anlamıyla kazanmamış. Oraya bir CEO atanacaktı. Şu anda ayakları yere basmayan bir şekilde ilerliyor.”açıklamalarında bulundu.

BU SENE YİNE PANDEMİ ÖNCESİNE DÖNDÜK

Araç sayısında, seyahat acentesi sayısında ve D2 firma sayısında büyük bir artış olduğuna işaret eden TİSAD Başkanı Murat Çavga, “Trabzon turizmi aslına bakarsanız çok iyi. Geçen sene, bu şehrin iki senelik pandemi sıkıntılarını yıkıp atmış bir turizm hareketliliği var.  ‘Geçen sene niye böyle oldu? Niye bu sene böyle olmayacak?’ sorusunun cevabını bulduğumuzda sorunu zaten çözeceğiz. Geçen sene pandemiden çıkmıştık. Suud kapısı kapalıydı. İnsanlar hazırlıksızdı. Pandemide birçok kişi aracını satmıştı. Kiralık otel ya da apart daire kiralayanlar onları geri vermişti. Yani şehirde arz eksilmişti. Araç sayısı, konaklama tesisi yeteri kadardı. Geçen sene Suud kapısı birden açılınca bir Suudi akını oldu. Suudi kapısı açılmasaydı geçen seneki araç sayısıyla şehir yine böyle çok keyifli bir sezon geçirmeyecekti. Suudi kapısı açıldıktan sonra şehir çok daha rahat nefes aldı. Birden bir talep patlaması olunca araç sayısı azdı, araç fiyatları bana göre reele oturdu. Konaklama tesislerinin fiyatları reele oturdu.  Bunu gören insanlar ne yaptı? ‘Arabadan günde 150-200 dolar alınıyor, ayda şu kadar para kazanırım.’ diye araba satın aldı. 2022 yılında D2 yetki belgeli araç sayımız 1458 iken 2023 yılında bu sayı 3302’e ulaştı.  Araç sayısı iki kat arttı.  Geçen sene iş olmasının, bu kadar insanın memnun olmasının sebebi sektörde arzın yeterli ve kayıt dışının sisteme çok girmemiş olmasından kaynaklandı. Ama bu sene yine pandemi öncesine döndük. İnşallah güzel bir sezon olur bu. İnşallah hiç kimse üzülmez. Hiç kimsenin mağdur olmasını, zarar etmesini, iflas etmesini, para kazanmamasını istemeyiz. İnşallah şehir çok para kazanır. İnşallah geçen senenin iki katı, üç katı turist gelir. İnşallah ama bakın hep bunlar inşallahla başlayan cümleler. Resmi veriyle ya da bir istatistikle ya da bir çalışmayla verilmiş veriler değil. Hep temenni cümleleri. Hep inşallahla gidiyoruz. Realite ortada. Geçen sene 1458 olan araç sayısı bu sene 3302’ye çıktığı zaman geçen seneki gibi iş yapabilmen için, geçen seneki turist sayısını da araba sayısı kadar ikiye katlaman lazım. Bu mümkün değil.” değerlendirmelerinde bulundu.

PROJE KONUSUNDA YAPILAN ELEŞTİRİLER YERSİZ

“Turizm Geliştirme Ajansından Trabzon'un yeterince pay alamadığına yönelik eleştiriler var. Bu eleştirileri nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusu üzerine Başkan Murat Çavga, “TGA'yla ilgili eleştiriler sıkça gündeme geliyor. Ancak TGA bize şunu sorar. ‘Hani kaç tane proje getirdiniz?
Ben kaç tanesini onaylamadım? Bunu Ticaret Odasına sorar, belediyeye sorar, Turizm İl Müdürlüğüne sorar, TÜRSAB’a sorar, derneklere sorar. Benim de eleştirmişliğim vardır. Ama benim eleştirim bölgeden toplanan para her bölgeye ayrılsın gibi biraz daha yapısal bir konu.  TGA’yı eleştirenler şu şekilde eleştirsin: ‘Ben şu sayıda proje sundum ama hiç biri kabul edilmedi.’ TGA’ya  giden hatırı sayılır bir proje ortada yok. Bizim elimizde bir veri yok, eleştiriyoruz. ‘TGA’ya şu kadar proje sunduk. Bunların hiçbiri onaylanmadı. Onun için TGA Trabzon'a destek vermiyor.’ desinler. Yeterince proje ile başvuru yapılmadığı için TGA Trabzon’a destek vermiyor yönündeki eleştirilerin yersiz olduğunu düşünüyorum.” yanıtını verdi.