Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2024 yılı Çay Ürün Raporu'na göre, Türkiye'de çay fiyatlarının artışı, tüketimde belirgin bir düşüşe yol açtı.
Yüksek fiyatlar, çay severleri zor durumda bırakırken, tüketici alışkanlıklarında da değişiklikler yaşanıyor.
15 Aralık Dünya Çay Günü
2005 yılında Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de düzenlenen Çay Konferansı'nda alınan kararla 15 Aralık, Dünya Çay Günü olarak kabul edildi. Bu günde, çay sektöründeki sorunlar ve işçi haklarına dair önemli kararlar alındı. O günden bu yana, başta çay üretiminin yoğun olduğu Çin, Hindistan, Sri Lanka, Endonezya ve diğer çay üreticisi ülkeler olmak üzere pek çok ülkede bu gün kutlanmaya devam ediyor.
Türkiye Çay Üretiminde 5. Sırada
Türkiye, dünya çapında önemli bir çay üreticisi konumunda bulunuyor. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2024 yılı raporuna göre, Türkiye çay üretiminde Çin, Hindistan, Kenya ve Sri Lanka'nın ardından beşinci sırada yer alıyor. 2023 itibariyle, Türkiye'de toplam 182 çay üretim fabrikası bulunuyor ve 79 bin hektar alanda 1,4 milyon ton yaş çay yaprağı üretiliyor.
Türkiye, çay verimi konusunda da dünya birincisi olarak dikkat çekiyor. 2022'de 1.563 kg/da verimle birinci sırada yer aldı. Ancak, son yıllarda yaş çay tüketiminde bir azalma gözlemleniyor. 2022/23 döneminde kişi başına yaş çay tüketimi 12,5 kg'a düşerken, kuru çay tüketimi 3,5-4 kg seviyelerinde kaldı.
Yaş Çay Fiyatı Yüzde 66,2 Arttı
Türkiye'de çay üretici fiyatları da hızla artıyor. 2023/24 sezonunda yaş çay üretici fiyatı yüzde 66,2 oranında bir artışla 11,8 TL/kg'a yükseldi. Bu fiyat artışı, üreticiler üzerinde doğrudan bir etki yaratırken, tüketicilerin alışkanlıklarında da değişimler yaşanmasına yol açtı.
Çay İhracatında Artış
Türkiye, 2023/24 sezonunda 4.720 ton çay ihraç etti. En büyük pazarlar arasında Belçika, Gürcistan ve ABD bulunuyor. Türkiye'nin çay ithalatı da artarak, 2023/24 sezonunda yüzde 38 oranında bir artış gösterdi.
Dünya genelinde çay tüketimi artmaya devam ederken, Türkiye'deki tüketim alışkanlıkları, yüksek fiyatlar nedeniyle zor bir döneme girdi. Çay üretimi ve tüketimiyle ilgili gelişmeler, sektördeki değişimlerin işaretlerini veriyor.
