Gülay KUYUCU- Barış KUL/VAN,(DHA)-DÜNYADA sadece Van Gölü'nün tuzlu ve sodalı suyunda yaşayan fakat üremek için tatlı suya ihtiyaç duyan inci kefalleri için av yasağı bugünden itibaren başladı. İnci kefalleri üreme göçüne çıkarken balıkçılara da 3 ay boyunca av yasağı uygulanacak. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, "Ümit ediyoruz ki bu yıl başarılı bir üreme sezonu geçiririz" dedi.

Van Gölü'nün tuzlu ve sodalı suyunda yaşayabilen inci kefalleri, üremek içi tatlı sulara ihtiyaç duyuyor. Her yıl 15 Nisan- 15 Temmuz tarihleri arasında üreme göçüne çıkan inci kefallerinin bu tarihlerde avlanması yasaklanıyor. Alaska'daki somon balıkları gibi akıntının tersine yüzerek derelere akın eden inci kefali için 3 aylık av yasağı bugün itibarıyla başladı. Van Gölü Havzası'nda birçok kişinin ekmek kapısı olan inci kefalleri için balıkçılar, son kez ağlarını çekti. Yasak ile beraber 90 gün boyunca Van Gölü'nde inci kefali avlanamayacak. Bu süre içinde inci kefalleri, gölün tuzlu ve sodalı sularından çıkıp, sürüler halinde tatlı sulara gidecek. Burada üremelerini gerçekleştiren balıklar tekrar ana vatanları olan Van Gölü'ne dönüş yapacak.

'ÜREME GÖÇÜ ÇOK BÜYÜK ÖNEM TAŞIYOR'

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, Van Gölü'nün aynı zamanda Türkiye'nin iç sularındaki en büyük balık stokunu oluşturduğunu söyledi. Dr. Akkuş, inci kefali stokunun sürdürebilirliğindeki en önemli faktörün üreme göçü olduğunu söyledi. Dr. Akkuş, "İnci kefali her ne kadar yaşamını gölün sodalı ve tuzlu sularında sürdürse de üremek için her yıl nisan ve temmuz aylarında Van Gölü'ne dökülen akarsulara üreme göçü gerçekleştiriyor. Akarsularda üremesini gerçekleştiren balıklar tekrardan Van Gölü'ne dönüyor. Bu noktada bölgede 30 bin insanın geçim kaynağında balığın üreme göçü çok büyük önem taşıyor. Çünkü stokun devamındaki temel ana unsurların başında geliyor" dedi.

'MAALESEF HAVZA YETERİNCE YAĞIŞ ALAMADI'

Başarılı bir üreme sezonunun gerçekleşmesinde akarsu debilerinin büyük önem taşıdığını anlatan Dr. Akkuş, "Geçtiğimiz 2024 yılı özellikle akarsu debileri açısından son yılların en iyi yıllarından birisiydi. Özellikle 2022-2023 yılları çok kuraktı. Fakat 2024 yılında havza bol kar yağışı aldı, dereler gürül gürül aktı. Fakat 2025 yılına geldiğimizde maalesef aynı durumdan bahsetmemiz mümkün değil. 2025 yılı kış aylarında özellikle ocak ve şubat aylarında maalesef havza yeterince yağış alamadı. Şubat ayında yağışlarda yüzde 60 gibi devasa bir düşüş oldu. Akarsuların kenarına gittiğiniz zaman debiler neredeyse, dörtte bir oranında düşmüş ve daha nisan ayındayız. Sıcaklıkların arttığı aylara geldiğimiz zaman durum daha dramatik bir hal alacak" diye konuştu.

'800 BİN YILLIK BİR SORUMLULUK'

Dr. Akkuş, jandarma ekiplerinin av yasağı boyunca sıkı tedbirler aldığını belirterek, "Bu dönemde inci kefalleri üremek için sürüler halinde akarsulara göç ediyor. Her yıl olduğu gibi bu yıl da koruma çalışmalarında öncü kuruluş, jandarma teşkilatı. Bu yıl da jandarma 7/24 esasına göre akarsu kenarlarında ve yol boylarında nöbette olacak. Ümit ediyoruz ki bu yıl başarılı bir üreme sezonu geçiririz. Eğer akarsuda su olmaz, inci kefali üremesini gerçekleştiremezse, 800 bin yıldır Van Gölü'nde neslini devam ettiren inci kefallerinin geleceğinden bahsetmemiz mümkün değil. Kaçak avcılık konusunda sadece jandarmaya değil; burada yaşayan bütün insanlara 800 bin yıllık bir sorumluluk yükleniyor" dedi.

YASAK ÖNCESİ SON AĞLAR ÇEKİLDİ

Erciş'te 16 yıldır balıkçılık yapan 3 çocuk babası Atilla Dağdelen (34), av yasağı öncesi son ağların gölden çekildiğini belirterek, "Av yasağı 15 Temmuz'a kadar devam edecek. Bu kurallara uymamız lazım. Kolluk kuvvetlerimizle kaçak avcılığın önüne geçmeye çalışacağız. İnci kefali balığının üremesi için bu yasaklara herkesin uyması gerekiyor. 16 yıldır balıkçılık yapıyorum ve ailemin geçimini bu şekilde yapıyorum. Bu yıl çok bereketli bir sezon geçirdik. Avladığımız balıkları, İstanbul, Ankara, İzmir ve Türkiye'nin birçok yerine de pazarlıyoruz" diye konuştu. (DHA)

FOTOĞRAFLI