En sık yaşanan doğa olaylarından şimşek ve yıldırım insanlar için ölümcül olabiliyor. Böyle havalarda dışarda olmamak en güvenlisi gibi bilinse de aslında risk evin içinde de oldukça fazla.
Temizlenmek ve günün yorgunluğunu atmak için banyoya girmek herkesin günlük alışkanlıklarından biri. Özellikle yaz aylarında bazen 2 kez bile duş alınabiliyor.
Uzmanlar ise bahar ve kış aylarında banyo konusunda temkinli olmak gerektiğini belirtiyor. Çünkü yıldırım düşmesi evin içinde de olsanız sizi öldürebilir.
Yıldırım, tesisattan geçebiliyor. Bu yüzden böyle havalarda banyo yapmak, hatta bulaşık yıkamak bile riskli. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri de hava düzelene kadar suyla temas edilmemesi gerektiğini belirtiyor. Yıldırımın su tesisatından geçme tehdidi, plastik borularda ise metal borulara göre daha düşük.
Kötü havalarda evin içinde sizi bekleyen tek tehlike bu değil. Uzmanlar "şimşekli bir gökyüzü gördüğünüzde sundurma, balkon, pencere, kapılardan uzak durun ve beton zeminlere yaslanmayın" diyor.
Bilgisayarlar veya diğer elektronik cihazlar gibi prize takılı herhangi bir şey kullanmayın. Kablolu telefonlardan uzak durun. Cep telefonları ve telsiz telefonlar ise, şarj cihazıyla prize takılmadıkları sürece güvenli.
Yıldırım insanı birçok şekilde öldürebiliyor. ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri, doğrudan bir isabetin daha sık ölümcül olduğunu söylüyor. Akım ayrıca yerden geçebiliyor, bir insandan veya nesneden sıçrayabiliyor, hatta yere yakın nesnelerden bile akabiliyor.
Dünya genelinde yılda ortalama 24.000 kişi yıldırım düşmesi sebebiyle hayatını kaybederken 240.000 kişi yaralanıyor. Açık arazide oyun oynayanlar, açık arazide çalışanlar, kayık veya botla gezenler, balık tutanlar veya yüzenler, tarla ve ağır iş makineleri kullananlar, telefonla konuşanlar, elektrikli aletler kullanan veya tamir edenler risk altında.
Yıldırımdan korunmak için en iyi yöntem binalara monte edilen ve paratoner denen metal kondüktörler. Bu, yıldırımın mümkün olan en düşük hasarla yeryüzüne transfer edilmesine yardımcı oluyor. Eğer açık alandayken bir yere yıldırım düştüyse hemen en yakındaki binaya girin. Bina yoksa civardaki en alçak bölgeye gidip ayaklarınız yere basacak şekilde yere çömelin ve mümkün olduğunca bir top gibi küçülün.
Eğer birine yıldırım çarptıysa ilk önce öldüğü düşünülenlerle ilgilenin. Yaralı varsa solunumu ve kalp atışını kontrol edin. Yaralı nefes almıyorsa suni solunum uygulayın. Nabız yoksa, uzman biri tarafından kalp masajı yapılmasını isteyin.
Bu tip olaylarla ilgili halk arasında bazı yanlış inanışlar hakim. Lastik tabanlı ayakkabıların veya otomobil lastiklerinin yıldırımdan koruyacağı düşüncesi bunlardan yalnızca birkaçı. Ancak bu inanışların hiçbir faydası yok. Sadece otomobilin metal çerçevesi vücuda temas etmiyorsa çarpmanın etkilerinden korumada yardımcı olabilir. Aynı noktaya iki kere yıldırım düşmeyeceğine inancı da yalnış. Bunun gerekleştiğine dair sayısız örnek var.
8964,10%-1,84
34,27% 0,32
37,48% -0,06
2911,47% 0,78
4835,23% 0,00
Rize
11.10.2024
