Eliminasyon diyeti, genel olarak gastrointestinal hastalıkların nedenlerini belirlemek için rutinde tükettiğimiz bazı gıdaların beslenme programından elendiği bir diyet planıdır. Bu program ayrıca gıda alerjileri ve intoleranslarını da tespit etmek için kullanılabilir.
Eliminasyon Diyeti Nasıl Yapılır?
Metabolizmamızda oluşan atıkları vücuttan uzaklaştırmak için kullanılan elimine etme, yani kelime anlamıyla elemeyi içeren eliminasyon diyeti, birçok rahatsızlıkta etkilidir. Huzursuz bağırsak sendromu, egzama, cilt problemleri, migren, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi hastalıkların tedavisinde kullanılabilen bu diyet, iki aşamalıdır. Ortalama olarak 4-6 hafta boyunca uygulanması tavsiye edilir.
İlk aşamada, sindirimi zor ya da intolerans riski yüksek olan besinler beslenme planından tamamen çıkarılır. Bu süreç ortalama 2-4 hafta sürer ve bu süre boyunca semptomların geçmesi beklenir. İkinci aşamada ise, semptom yaratan yiyecekler yavaşça yeniden beslenme programına dahil edilerek hangilerinin semptomlara neden olduğu belirlenir. Daha sonra, semptom yaratan yiyecekler tamamen çıkarılabilir ya da biraz sınırlandırılabilir.
Eliminasyon diyeti, gastrointestinal problemlerin nedenlerini bulmak ve gıda alerjileri ile intoleranslarını belirlemek için de kullanılabilir. İlk aşamada belirli yiyeceklerin beslenme programından çıkarılması ile başlayan diyet, vücudun olumsuz reaksiyon gösterme riski olan yiyeceklerin belirlenmesiyle devam eder ve semptomların tamamen kaybolması hedeflenir. Bu sayede, sağlıklı bir beslenme programı oluşturularak vücudun daha sağlıklı ve dengeli çalışması sağlanabilir.
Eliminasyon Diyeti Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Eliminasyon diyeti uygulayanlar için ilk adım, beslenme planından şeker ve tatlandırıcı içeren yiyecekleri çıkarmaktır. Ayrıca, gluten içeren tahıllar, süt ve süt ürünleri, yumurta, işlenmiş etler (sucuk, salam, sosis), mısır, kabuklu deniz ürünleri ve alkol de yasaklı besinler arasında yer alıyor.
Ancak, bu besinlerin yasaklanması, hangi yiyeceklerin serbest olduğunu merak etmenize neden olabilir. Eliminasyon diyetinde, belirtilerinizi artırmayacağını düşündüğünüz bütün meyve ve sebzeler, baklagiller yiyebilirsiniz.
Ayrıca, sağlıklı yağlar, balık, çiğ sert kabuklu meyveler, zeytinyağı, sade yağ ve baharatlar da beslenme planınıza dahil edebilirsiniz. Yeşil çay, eliminasyon diyeti uygulayan çay severler için ideal bir seçim olabilir, ancak siyah çayı az miktarda ve çok açık şekilde tüketmek daha uygun olabilir.
Örnek 1 Günlük Eliminasyon Diyeti Programı
SABAH
- 1 bardak yeşil çay ya da çok açık siyah çay
- Glutensiz 1 dilim ekmek
- 1 adet meyve veya bol yeşillikli salata
ÖĞLE
- 1 kase sebze çorbası
- 3-4 adet ızgara köfte
- 3 yemek kaşığı karabuğday (sade yağ veya zeytinyağı ile pişirilmiş)
ARA
- 1 porsiyon meyve
- Çiğ kuru yemiş
AKŞAM
- 1 kase et suyu çorba
- Izgara veya fırın tavuk/ balık / et
- Fırın sebze (tatlı patates, pancar , kabak vb.)
- 3 yemek kaşığı kinoa veya karabuğday
