MEDİCANA Sağlık Grubu İç Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Semiha Ayaydın Kaplan, koronavirüs dönemi sonrasında özellikle de bağışıklığını güçlendirmek için doktor tavsiyesi olmadan D vitamini kullanımında meydana gelen artış hala devam ettiğini söyledi. Dr. Ayaydın Kaplan, “Her vitaminin fazlası zarar. D vitamini eksikliği ciddi bir sağlık sorunu olsa da bilinçsiz ve aşırı kullanımı böbrek ve kalp sağlığı başta olmak üzere pek çok riski beraberinde getirebiliyor” dedi.
Medicana Kadıköy Hastanesi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Semiha Ayaydın Kaplan, D vitamini kullanımının hekim kontrolü dışında gerçekleştiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğine dikkat çekerek, “Kronik hastalıkları yönetmeye yönelik tedavilerle birlikte D vitamini takviyesinin yaygınlaşması, yanlış dozlarda alınması hiperkalsemi, böbrek taşı oluşumu ve kalp ritim bozuklukları gibi ciddi riskleri beraberinde getirebilir” diye konuştu.
Uluslararası araştırmalar tarafından paylaşılan güncel bilgilere dikkat çeken Uzm. Dr. Ayaydın Kaplan, “Günde 4.000 IU üzeri D vitamini alımı uzun vadede bu tür sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) ise yetişkin bireyler için günlük üst tolerans limitini 100 mikrogram (4.000 IU) olarak belirlemiştir. İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS) de özellikle reçetesiz ve kontrolsüz yüksek doz kullanımına bağlı olarak bildirilen yan etkilere dikkat çekmektedir” ifadelerini kullandı.
BÖBREK VE KALP SAĞLIĞI İÇİN RİSK TAŞIYOR
Uzm. Dr. Ayaydın Kaplan, aşırı D vitamini kullanımının hiperkalsemiye neden olduğuna değinerek, “Bu, aşırı D vitamini alımının neden olduğu, kandaki kalsiyum miktarının yükselmesiyle karakterize bir durumdur. Bu durumda mide bulantısı, kusma, sık idrara çıkma, kas zayıflığı ve kalp ritim bozuklukları sıkça görülür. Yüksek kalsiyum seviyesi, uzun dönemde böbrek taşı oluşumunu tetikler ve nefrokalsinozis gibi komplikasyonlara zemin hazırlar. Bu durum, böbrek fonksiyon testlerinde belirgin düşüşe yol açabilir” dedi.
Dr. Ayaydın Kaplan, yanlış doz kullanımına dair uyararak şunları ifade etti:
“Günlük 4.000 IU üzeri takviyeler, özellikle doktor kontrolü olmadan alındığında, kemik sağlığını geliştirirken aynı zamanda böbrek ve kalp fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Uzun süreli yüksek doz kullanım, kalsiyum dengesini bozarak sistemik komplikasyonlara neden olabilir.”
Uzm. Dr. Ayaydın Kaplan’a göre, bu tür sağlık sorunlarının önlenebilmesi için dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı:
“D vitamini kullanan bireylerin kan D vitamini (25‑OH‑D) ve serum kalsiyum düzeyleri düzenli olarak izlenmelidir. Takviye dozlaması mutlaka doktor gözetiminde yapılmalıdır. Diyet ve güneş maruziyeti de hesaba katılarak total D vitamini miktarı hesaplanmalıdır.”
D VİTAMİNİ TEDAVİSİ HEKİM KONTROLÜNDE YÖNETİLMELİ
Aşırı doz kullanımı saptanan bireylerde öncelikle D vitamini takviyesi kesilmesinin önemli olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Ayaydın Kaplan, “Gerekirse sıvı desteği başlanmalıdır. Ciddi hiperkalsemi durumlarında diüretik, kortikosteroid veya bisfosfonat gibi etken maddeli ilaçlar tercih edilebilir. Bu tedavi protokolleri mutlaka hekim kararı ile uygulanmalıdır. D vitamini eksikliği, çözülmesi gereken yaygın bir sağlık sorunudur. Ancak destek amacıyla alınan takviyelerin dozlandırılması, sağlık açısından titizlikle değerlendirilmelidir. D vitamini alımının doktor kontrolünde yapılması, uzun vadede böbrek, kalp ve iskelet sistemi üzerinde oluşabilecek komplikasyonların önüne geçilmesini sağlar” diye konuştu.
